Hà Nội: Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng "lạm thu" đầu năm học

Văn bản được ban hành ngay trước thềm năm học mới 2023-2024, để tăng cường công tác quản lý thu chi năm học mới này, Sở GDĐT Hà Nội đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã và các cơ sở giáo dục (CSGD) trực thuộc Sở thực hiện các nội dung quản lý thu chi.

Trong đó, quy định đối với thu học phí và các khoản thu khác trong các CSGD công lập thực hiện theo các Nghị quyết của HĐND, UBND Thành phố… Các CSGD dân lập, tư thục, được quyền xây dựng mức thu học phí và giá các dịch vụ khác trong lĩnh vực giáo dục, đào tạo đảm bảo bù đắp chi phí và có tích lũy hợp lý, có trách nhiệm công khai, giải trình với người học và xã hội về mức thu học phí, giá các dịch vụ do mình quyết định.

CSGD có trách nhiệm thuyết minh chi phí giáo dục, đào tạo bình quân một học sinh, mức thu học phí hàng năm, mức thu học phí toàn cấp học đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông; thuyết minh lộ trình và tỷ lệ tăng học phí các năm tiếp theo (tỷ lệ tăng hằng năm không quá 10% đối với GDMN, GDPT) và thực hiện công khai theo quy định của pháp luật và giải trình với người học, xã hội theo quy định. Khi thu học phí phải sử dụng hóa đơn theo quy định, thực hiện công khai mức thu học phí theo quy định: Công khai mức thu học phí theo từng năm học và dự kiến cho 2 năm học tiếp theo (CSGDMN) và theo từng năm học (CSGDPT).

Đối với các khoản thu khác, CSGD công lập lưu ý, ngoài thực hiện theo quy định thì, đối với việc dạy thêm, học thêm cần thực hiện nghiêm túc các văn bản quy định về dạy thêm, học thêm. Thực hiện thanh quyết toán tiền học thêm theo đúng quy định hiện hành, mức chi và tỷ lệ phân bổ chi phải được thông qua Hội đồng trường và được quy định cụ thể trong quy chế chi tiêu nội bộ hàng năm của đơn vị; đối với khoản thu về quần áo đồng phục, quần áo thể dục thể thao, phù hiệu cần thực hiện theo quy định...

Đối với kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh, thực hiện theo quy định, trong quá trình thực hiện cần lưu ý: Tuyệt đối không được lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định, chẳng hạn như, thu bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường, trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh, vệ sinh lớp học, vệ sinh trường; khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường; mua sắm máy móc trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường; hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục; sửa chữa, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường. Việc thu, chi kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh phải bảo đảm nguyên tắc công khai, dân chủ. Sau chi tiêu phải báo cáo công khai quyết toán kinh phí tại các cuộc họp toàn thể cha mẹ học sinh lớp và các cuộc họp toàn thể Ban đại diện cha mẹ học sinh trường. Không quy định mức kinh phí ủng hộ bình quân cho các cha mẹ học sinh.

Về việc quản lý, sử dụng kinh phí của Ban đại diện cha mẹ học sinh: Trưởng ban Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp chủ trì phối hợp với giáo viên chủ nhiệm lớp dự kiến kế hoạch chi tiêu kinh phí được ủng hộ, tài trợ và chỉ sử dụng sau khi đã được toàn thể các thành viên Ban đại diện cha mẹ học sinh lớp thống nhất ý kiến. Trưởng Ban đại diện cha mẹ học sinh trường thống nhất với Hiệu trưởng để quyết định kế hoạch sử dụng kinh phí và chỉ sử dụng sau khi được toàn thể Ban đại diện cha mẹ học sinh trường thống nhất ý kiến.

Sở GDĐT cũng đề nghị các đơn vị thực hiện đầy đủ và kịp thời chế độ miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập cho các đối tượng học sinh theo quy định và thực hiện đầy đủ các chế độ khác cho học sinh theo đúng các văn bản quy định của Trung ương và Thành phố.

Văn bản cũng quy định rõ về việc tổ chức thực hiện đối với Sở GDĐT Hà Nội, UBND các quận, huyện, thị xã và đối với các CSGD.

Trong đó, Sở GDĐT quán triệt và chỉ đạo các CSGD nghiêm túc thực hiện các văn bản chỉ đạo về thực hiện các khoản thu trong lĩnh vực GDĐT, các văn bản chỉ đạo về công tác thu chi đầu năm. Thống nhất bằng văn bản về mức thu các khoản thu khác của các CSGD công lập trực thuộc; chỉ đạo các CSGD trực thuộc thực hiện việc giãn thời gian thu, không tổ chức thu gộp nhiều khoản thu trong cùng một thời điểm, thực hiện đầy đủ chế độ quản lý tài chính theo quy định. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra tình hình thu chi đầu năm học tại các CSGD, kịp thời chấn chỉnh tình trạng lạm thu, thu các khoản trái quy định, xử lý nghiêm, kịp thời đối với Hiệu trưởng các CSGD trực thuộc thực hiện thu chi không đúng quy định… Công bố số điện thoại đường dây nóng để người học, cha mẹ người học và nhân dân kịp thời phản ánh các vấn đề liên quan đến giáo dục và đào tạo năm học 2023-2024…

CSGD chỉ được thu các khoản thu theo quy định. CSGD không được thực hiện hoặc lợi dụng danh nghĩa Ban đại diện cha mẹ học sinh để thu các khoản thu ngoài quy định. CSGD không trực tiếp thu kinh phí hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh. Thực hiện thanh toán học phí theo phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.

Trong công tác quản lý thu, chi, khi thu tiền của người học, CSGD phải thực hiện trả chứng từ thu kịp thời, đầy đủ, đúng quy định. Tuyệt đối không giao nhiệm vụ cho giáo viên trực tiếp thu, chi tiền; thực hiện theo dõi, ghi sổ kế toán đầy đủ kịp thời các khoản thu khác phát sinh tại đơn vị đảm bảo đúng chế độ… Có chế độ miễn, giảm các khoản thu khác phù hợp với học sinh diện chính sách hoặc có khó khăn về kinh tế. Tuyệt đối không được để học sinh vì gia đình khó khăn không có tiền đóng góp mà phải bỏ học. Thực hiện việc giãn thời gian thu, không tổ chức thu gộp nhiều khoản thu trong cùng một thời điểm…

CSGD cũng phải chịu trách nhiệm giải trình trước người học, xã hội về các mức thu, khoản thu. Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng "lạm thu" đầu năm học. Thủ trưởng các CSGD chịu trách nhiệm trước cơ quan quản lý cấp trên về các khoản thu chi sai quy định.