Một số người lao động (NLĐ) lựa chọn rút bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần như một phương án “cứu cánh” giải quyết những khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, nếu chọn rút BHXH một lần, NLĐ có thể sẽ chịu thiệt vì những lý do dưới đây.
- Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 4/2023: COVID-19 là bệnh nghề nghiệp được hưởng BHXH
- Cách xem thời gian đóng BHXH trên ứng dụng VssID, 3 bước biết ngay công ty có đóng BHXH cho bạn hay không
Một người được rút BHXH 1 lần bao nhiêu lần?
Khoản 1 Điều 1 Nghị quyết 93/2015/QH13 có quy định về việc thực hiện chính sách hưởng BHXH một lần đối với người lao động. Theo đó, trường hợp người lao động tham gia BHXH bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia BHXH tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng BHXH mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH khi có yêu cầu thì được nhận BHXH một lần.
Bên cạnh đó, theo khoản 1 Điều 8 Nghị định 115/2015/NĐ-CP quy định người lao động mà có yêu cầu thì được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp:
- Đủ tuổi hưởng lương hưu nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc chưa đủ 15 năm đóng BHXH và không tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện.
- Sau 1 năm nghỉ việc nhưng chưa đủ 20 năm đóng BHXH và không tiếp tục đóng BHXH.
- Người ra nước ngoài để định cư.
- Người đang bị mắc 1 trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế.
Từ quy định trên, có thể thấy, hiện nay không quy định cũng như không giới hạn về số lần rút BHXH một lần khi đủ điều kiện hưởng. Do đó, nếu đáp ứng đủ điều kiện theo quy định, NLĐ có thể rút BHXH một lần ở thời điểm nào NLĐ muốn.
Nếu NLĐ đã từng hưởng BHXH một lần rồi thì thời gian đã tính hưởng không làm căn cứ để tính hưởng cho lần sau nữa. Tuy nhiên, nếu tiếp tục tham gia BHXH thì thời gian đóng sau này được tính là thời gian chưa hưởng và được tính hưởng chế độ BHXH một lần nếu đủ điều kiện theo quy định.
Mức hưởng BHXH một lần được tính theo số năm đã đóng BHXH, cứ mỗi năm được tính như sau:
- Đóng trước năm 2014: nhận được 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho mỗi năm
- Đóng từ năm 2014 trở đi: nhận được 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho mỗi năm.
Nếu chọn rút BHXH một lần, NLĐ có thể sẽ chịu thiệt vì những lý do dưới đây.
Nếu NLĐ đã rút BHXH 1 lần sau tham gia lại BHXH sẽ không được cộng dồn thời gian đóng BHXH, mà sẽ tính thành thời gian đóng BHXH mới.
NLĐ có thể mất đi cơ hội được hưởng lương hưu, mất đi một nguồn thu nhập trang trải khi hết tuổi lao động. Hoặc vẫn đủ thời gian được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động thì lương hưu sẽ thấp vì số năm đóng BHXH ít.
Bên cạnh đó, nếu tham gia BHXH đủ thời gian quy định, người lao động không chỉ được hưởng lương hưu còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí. Khi người hưởng lương hưu không may qua đời, người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng người hưởng lương hưu mất và thân nhân được hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng hoặc một lần.
Ngoài ra, gia đình của người tham gia BHXH được hưởng trợ cấp mai táng phí, thân nhân được hưởng trợ cấp tuất theo quy định nếu người đó không may qua đời.
Cuối cùng, nhận BHXH một lần là thiệt thòi bởi với 22% mức tiền lương tháng đóng vào Quỹ hưu trí, tử tuất thì một năm tổng mức đóng là 2,64 tháng lương nhưng mức hưởng BHXH một lần, được tính cho mỗi năm đóng BHXH chỉ bằng:
- 1,5 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho những năm đóng trước năm 2014.
- 2 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH cho năm đóng từ năm 2014 trở đi.