Phòng bệnh huyết áp trong những ngày du xuân

Chớ để huyết áp làm “hỏng” lịch chơi xuân

Trong những ngày cuối đông, đầu xuân, cái lạnh ở miền Bắc nước ta càng trở nên rõ nét và đậm độ. Cái lạnh nhiều khi hạ xuống mức thấu xương. Chính cái lạnh là nguy cơ gây ra tăng huyết áp đặc biệt là tăng huyết áp kịch phát. Thể tăng huyết áp này nếu không phòng ngừa thì có thể dẫn tới phải đi bệnh viện.

Có nhiều lý do khiến bệnh tăng huyết áp cần hết sức phòng ngừa vào những dịp du xuân đầu năm này. Song chủ yếu là hai lý do liên quan đến mạch máu.

Vào những ngày lạnh nhiều, một phản ứng rất tự nhiên cửa cơ thể là co mạch ngoài da để giảm sự mất nhiệt, giữ ấm cơ thể. Toàn bộ mạch máu ngoài da co lại khiến cho chúng ta có cảm giác tay chân lạnh buốt. Sự co thắt mạch máu mạnh đến mức mà có thể tống một lượng khá nhiều máu vào trung tâm và gây nên tăng huyết áp. Mạch ngoại biên co càng nhiều thì máu tống vào trung tâm càng lớn và hệ quả là huyết áp càng tăng.

Lý do thứ hai là sự xuất hiện của các hormon gây tăng áp. Thông thường thì khi nhiệt độ môi trường thấp sẽ làm hoạt hoá hệ chuyển hoá năng lượng theo hướng tăng chuyển hoá để tạo ra nhiệt cho cơ thể. Chịu trách nhiệm hoạt hoá năng lượng là một số hormon trong đó có hormon tuyến giáp và hormon tuyến thượng thận. Khi các hormon này tiết ra với nồng độ tăng lên thì chúng sẽ đạt được hiệu quả là hiệu quả chuyển hoá tăng lên. Nhưng đáng tiếc là chúng đồng thời cũng gây ra tăng huyết áp. Vì thế nhiều khi huyết áp trở lên tăng vọt, mặc dù nếp sống không có gì thay đổi lớn.

Hai lý do kết hợp ở trên đã đồng thời tạo ra một tác động xấu tới tim mạch và huyết áp của cơ thể. Chúng đã gây ra các biến cố không hề mong muốn trong bệnh tăng huyết áp. Những người làm trong ngành y tế, vẫn thường nói vui với nhau rằng, cứ đến dịp xuân tết là lại ùn ùn bệnh nhân tim mạch và huyết áp. Bởi cứ như một điệp khúc hàng năm, trước và sau tết, số lượng bệnh nhân nhập viện tăng lên chủ yếu là tim mạch, hô hấp và tai nạn giao thông. Trong đó, phần bệnh nhân tăng huyết áp bị biến chứng là tăng rất rõ nét. Điều này chủ yếu là do huyết áp tăng cao quá, tăng đến mức kịch phát. Giá trị huyết áp cao tới hơn 200/110mmHg.

Ảnh minh họa

Hai biến cố huyết áp cần chú ý

Chính vì sự gia tăng huyết áp tới mức đỉnh điểm mà hai biến cố sau đây cần hết sức chú ý.

Biến cố thứ nhất là đột qụy não. Thường những bệnh nhân tăng huyết áp trong dịp này bị đột qụy não thể chảy máu. Huyết áp tăng quá cao như một áp lực mạnh đầy vào thành mạch làm thành mạch yếu bị vỡ ra và máu chảy tràn vào não. Hậu quả là bệnh nhân xuất hiện đầy đủ các triệu chứng của bệnh đột qụy não mà chúng ta quen gọi là tai biến mạch máu não.

Nhẹ thì yếu chân yếu tay, nhận thức lơ mơ. Nặng thì hôn mê, tay chân bị liệt, ngã lăn quay ra bất tỉnh nhân sự. Người bệnh bị liệt nửa người, mất tiếng (cầm khẩu), đại tiểu tiện không tự chủ, thải các chất bẩn ra quần áo và giường chiếu. Tình trạng lúc này của người bệnh rất nặng, nếu không khôn khéo xử trí kịp thời thì hoàn toàn có thể dẫn tới tử vong.

Biến cố thứ hai đó là nhồi máu cơ tim. Nhồi máu cơ tim là biến chứng tim mạch nặng nhất do bệnh tăng huyết áp gây ra. Thường thìi biến chứng này xuất hiện đồng thời với tình trạng béo phì mà ở đó, thành động mạch vành bị xơ cứng và trở lên kém linh hoạt. Lý ra chúng phải giãn rộng để chứa máu khi tim đẩy máu thì chúng lại không thể giãn rộng được. Kết hợp đồng thời với béo phì có thể gây ra tình trạng tắc nghẽn động mạch vành khiến cho lượng máu đến cung cấp cho một vùng cơ tim bị thiếu hụt. Nếu như chúng ta thiéu hụt một chút máu ở những bộ phận khác thì không sao nhưng với tim chỉ cần thiếu máu không có nguồn bù đắp là cơ tim hoại tử ngay. Nhồi máu cơ tim xảy ra.

Người bệnh lúc này bị đau không thể tưởng tượng được. Người bệnh đau thắt đau bóp, đau đến tức ngực mà không thể chịu nổi. Sự thiếu máu cơ tim đã làm cho tim gần như bị suy sụp chức năng. Hoặc là nhịp tim nhanh lên hoặc là nhịp tim chậm xuống và nguy hại hơn là huyết áp tụt xuống không thể cung cấp đủ máu. Nếu không cấp cứu nhanh thì người bệnh hoàn toàn bị tử vong. Trong lúc này, mọi nhất cử nhất động sai đều không thể cứu vãn nổi.

Cách phòng tránh

Trước những nguy cơ như vậy, việc phòng tránh là việc làm cần thiết nhất, đối với mọi người dân. Chìa khoá làm thế nào mà kiểm soát huyết áp được tốt.

Giữ ấm cơ thể là việc làm đầu tiên phải làm. Giữ ấm rất có công dụng trong phòng ngừa các biến cố xảy ra. Giữ ấm làm cho mạch da giảm thiểu tối đa co lại. Giữ ấm cơ thể hạn chế tăng hormon gây ra tăng huyết áp. Hai điều này đã tạo nên một tác dụng cộng hưởng tốt để kiểm soát con số huyết áp. Biện pháp này ít có thể không có tác dụng hạ con số huyết áp xuống về mức bình thường nhưng nó hoàn toàn giúp ngăn ngừa không cho huyết áp tăng lên đột biến.

Giữ ấm khi đi ra đường, giữ ấm cơ thể trước khi ra khỏi giường hay ra khỏi phòng ngủ. Hãy giữ phòng ngủ tối thiểu trên 22 độ. Bật lò sưởi, bật điều hoà ấm sẽ rất có lợi cho người bệnh. Nhớ đi tất chân tất tay cẩn thận.

Hãy vận động trong điều kiện có thể, đừng nên ỉ lại vào việc rét thì không tập thể dục. Vận động tuỳ lúc mỗi khi có cơ hội làm hoạt hoá hệ tim mạch. Vận động làm giảm xơ cứng mạch, giúp điều hoà hệ nội tiết. Mặc dù tốt vậy nhưng các bác sĩ không khuyên phải chạy ra ngoài đường rét để tập thể dục. Bạn hoàn toàn có thể vận động trong nhà.

Dọn dẹp nhà cửa. Lau bàn lau ghế, sửa soạn đón tết cùng con cháu sẽ có tác dụng như tập luyện vậy. Hãy tích cực đọc báo, đọc sách giúp cho tinh thần thư thái. Nếu là phụ nữ thì hoàn toàn có thể làm các công việc khéo léo như đan lát rất có lợi cho trí não của người cao tuổi và người bệnh tăng huyết áp.