Theo các nhà nghiên cứu Thụy Điển, một xét nghiệm máu đơn giản đã được chứng minh có thể phát hiện bệnh Alzheimer với độ chính xác lên tới 90%.
Đây được đánh giá là một cột mốc trong quá trình tìm kiếm phương pháp chẩn đoán bệnh Alzheimer dễ tiếp cận với giá cả phải chăng.
Nhu cầu chẩn đoán sớm bệnh Alzheimer đang tăng lên
Bệnh Alzheimer là một bệnh lý não bộ ảnh hưởng lên vùng đảm nhận các chức năng học tập, trí nhớ và khả năng suy nghĩ khác, gây suy giảm hoạt động sống độc lập của người bệnh. Đây là nguyên nhân chủ yếu của Sa sút trí tuệ, chiếm tỷ lệ 60-70%. Bệnh Alzheimer có xu hướng tăng dần theo tuổi. Có khoảng 8% người bệnh từ 60 tuổi trở lên. Với nhóm từ 80 tuổi trở lên thì tỷ lệ lên tới 17%.
Hơn 6 triệu người Mỹ và hàng triệu người khác trên khắp thế giới mắc bệnh Alzheimer, dạng mất trí nhớ phổ biến nhất. "Dấu hiệu sinh học" đặc trưng của bệnh này là các mảng bám amyloid làm tắc nghẽn não và protein tau bất thường dẫn đến tình trạng rối loạn giết chết tế bào thần kinh.
Thuốc mới, Leqembi và Kisunla, có thể làm chậm các triệu chứng xấu đi bằng cách loại bỏ amyloid gunky khỏi não. Nhưng chúng chỉ có tác dụng trong giai đoạn đầu của bệnh Alzheimer. Đo amyloid trong dịch tủy sống là xâm lấn. Quét PET đặc biệt để phát hiện mảng bám rất tốn kém và việc đặt lịch hẹn có thể mất nhiều tháng.
Trong những năm gần đây, một số xét nghiệm máu đã được phát triển cho bệnh Alzheimer. Chúng chủ yếu được sử dụng để sàng lọc những người tham gia thử nghiệm lâm sàng. Một số chuyên gia cũng dùng phương pháp này để giúp xác định xem chứng mất trí của bệnh nhân do bệnh Alzheimer hay một tình trạng khác gây ra.
Trong quá trình kiểm tra hơn 1.200 bệnh nhân có vấn đề trí nhớ, các nhà khoa học nhận thấy rằng xét nghiệm máu APS2 xác định đúng bệnh Alzheimer trong 88-92% trường hợp. Các nhà nghiên cứu cho biết xét nghiệm này đã được chứng minh có thể phát hiện bệnh ngay cả trước khi người bệnh bắt đầu có triệu chứng.
Ai nên xét nghiệm máu để phát hiện bệnh Alzheimer?
Chỉ có bác sĩ mới có thể yêu cầu từ phòng xét nghiệm. Hiệp hội Alzheimer của Mỹ đang xây dựng hướng dẫn và một số công ty có kế hoạch xin FDA chấp thuận.
Hiện tại, các bác sĩ chỉ nên xét nghiệm máu đối với những người có vấn đề về trí nhớ, sau khi kiểm tra độ chính xác của loại máu mà họ yêu cầu.
Các xét nghiệm này hiện chưa dành cho những người không có triệu chứng nhưng lo lắng về bệnh Alzheimer trong gia đình, trừ khi đó là một phần của quá trình của các nghiên cứu.
Do sự tích tụ amyloid có thể là dấu hiệu đầu tiên của các vấn đề về trí nhớ và cho đến nay vẫn chưa có biện pháp phòng ngừa nào khác ngoài lời khuyên cơ bản là ăn uống lành mạnh, tập thể dục và ngủ đủ giấc.
Mặc dù vậy, hiện có những nghiên cứu đang được tiến hành để thử nghiệm các liệu pháp khả thi cho những người có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao và một số nghiên cứu bao gồm xét nghiệm máu.