Độ tuổi nào lão hóa nhanh nhất, làm gì để được trẻ hóa?

Một nghiên cứu mới của Mỹ cho thấy lão hóa không phải là một quá trình chậm và ổn định, điều này có thể giải thích tại sao một loạt vấn đề sức khỏe lại xuất hiện ở một số độ tuổi nhất định.

Nghiên cứu mới chỉ ra rằng quá trình lão hóa không diễn ra chậm và đều đặn mà có ít nhất hai giai đoạn tăng tốc.

Nghiên cứu đã theo dõi những thay đổi ở hàng nghìn phân tử khác nhau ở những người từ 25 đến 75 tuổi và tìm thấy hai biến động lớn liên quan đến tuổi tác ở độ tuổi 44 và 60. Những phát hiện này có thể giải thích tại sao các vấn đề sức khỏe như cơ xương và bệnh tim mạch lại gia tăng đột ngột ở một số độ tuổi nhất định.

Giáo sư Michael Snyder, nhà di truyền học và giám đốc Trung tâm Gen và Y học Cá nhân hóa tại Đại học Stanford, cho biết: “Trên thực tế, giữa những năm 40 và đầu những năm 60 là thời kỳ có sự thay đổi đáng kể và điều đó đúng cho dù bạn nhìn vào phân tử nào”.

Nghiên cứu đã theo dõi 108 tình nguyện viên, những người cung cấp mẫu máu và phân cũng như các mẫu da, miệng, mũi vài tháng một lần trong khoảng thời gian từ một năm đến gần bảy năm. Các nhà nghiên cứu đã đánh giá 135.000 phân tử khác nhau (bao gồm RNA, protein và chất chuyển hóa) cũng như các vi sinh vật (vi khuẩn, vi rút và nấm được tìm thấy trong ruột và da của người tham gia).

Sự phong phú của hầu hết các phân tử và vi sinh vật không thay đổi dần theo thời gian. Khi các nhà khoa học tìm kiếm những nhóm phân tử thay đổi nhiều nhất, họ phát hiện ra rằng những thay đổi này có xu hướng xảy ra ở những người ở độ tuổi giữa 40 và đầu 60.

Đỉnh điểm bất ngờ của sự lão hóa vào giữa những năm 40 ban đầu được cho là do những thay đổi ở phụ nữ ở thời kỳ tiền mãn kinh. Tuy nhiên, dữ liệu cho thấy đàn ông cũng trải qua những thay đổi tương tự ở độ tuổi giữa 40.

Tiến sĩ Xiaotao Shen, làm việc tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore cho biết: "Điều này có nghĩa là mặc dù thời kỳ mãn kinh hoặc cận mãn kinh có thể có tác động đáng kể đến những thay đổi về sức khỏe của phụ nữ. Nhưng có thể có những yếu tố khác quan trọng hơn”.

Làn sóng thay đổi đầu tiên có liên quan đến bệnh tim mạch, các phân tử liên quan đến chuyển hóa caffeine, rượu và lipid.

Làn sóng thay đổi thứ hai liên quan đến các phân tử liên quan đến điều hòa miễn dịch, chuyển hóa carbohydrate và chức năng thận. Các phân tử liên quan đến lão hóa da và cơ thay đổi ở cả hai thời điểm. Nghiên cứu trước đây cho thấy quá trình lão hóa có thể đạt đỉnh điểm muộn vào khoảng 78 tuổi, nhưng vì người lớn tuổi nhất tham gia nghiên cứu này chỉ mới 75 tuổi nên nghiên cứu mới nhất vẫn chưa thể xác nhận điều này.

Những phát hiện mới này phù hợp với bằng chứng trước đây cho thấy nguy cơ mắc nhiều bệnh liên quan đến tuổi tác không tăng chậm, đặc biệt là bệnh Alzheimer và bệnh tim mạch, vốn tăng mạnh sau tuổi 60. Ngoài ra, một số thay đổi có thể liên quan đến lối sống hoặc thói quen hành vi. Ví dụ, những thay đổi trong quá trình chuyển hóa rượu có thể là kết quả của việc tăng lượng rượu uống vào trong thời kỳ căng thẳng ở tuổi bốn mươi.

Các tác giả nghiên cứu lưu ý rằng những phát hiện này có thể dẫn đến các biện pháp can thiệp có mục tiêu, chẳng hạn như tăng cường tập thể dục trong thời gian cơ bị mất nhanh chóng.

Snyder cho biết: “Tôi tin chắc rằng chúng ta nên điều chỉnh lối sống khi khỏe mạnh”.