Đánh người tử vong khi giải cứu vợ bắt cóc bị xử lý như thế nào?

Đâm 3 người thương vong khi giải cứu vợ

Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Vĩnh Long đang tạm giữ Trần Ngoại Giao (30 tuổi, ở xã Long An, huyện Long Hồ) điều tra hành vi dùng thanh sắt khiến tấn công khiến 1 người chết, 2 người bị thương.

Trước đó, trưa 15/11, một nhóm người đi ôtô 7 chỗ xông vào quán cà phê nằm ven quốc lộ 53 do chị Võ Thị Thúy Hằng làm chủ và dùng bình xịt hơi cay, khống chế chị Hằng để đưa lên ô tô.

Nghe tiếng la hét của vợ, anh Trần Ngoại Giao (30 tuổi) từ phía sau nhà, chạy ra giải cứu vợ thì bị nhóm người này dùng bình xịt hơi cay xịt vào mặt.

Thấy vậy, anh Giao đã cầm một thanh sắt có một đầu nhọn để chống trả lại nhóm người này khiến 1 người chết tại chỗ và 2 người bị thương nặng. Sau đó, Trần Ngoại Giao đã đến cơ quan công an đầu thú.

Nhìn nhận về vụ việc này dưới góc độ pháp lý, Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng chưa đủ căn cứ để xử lý người chồng trong vụ việc này về tội giết người.

Chuyên gia pháp lý này cho rằng, theo thông tin từ phía cơ quan chức năng thì nhóm đối tượng lạ mặt đã đến nơi kinh doanh của vợ chồng anh Trần Ngoại Giao để cưỡng ép, bắt vợ anh ta lên xe, khi nghe tiếng vợ la hét anh ta đã chạy đến cứu giúp thì bị nhóm đối tượng dùng bình xịt hơi cay tấn công. Sau đó anh Giao mới dùng thanh sắt đánh trả lại dẫn đến hậu quả có 1 người tử vong và 2 người bị thương.

"Trong trường hợp nhóm đối tượng đến bắt giữ người trái pháp luật, xâm phạm đến thân thể, sức khỏe của người vợ, khi người chồng yêu cầu nhóm đối tượng thả người, các đối tượng không những không thả mà còn sử dụng hung khí, công cụ hỗ trợ tấn công lại người đàn ông này thì pháp luật cho phép người đàn ông này có quyền phòng vệ, tự vệ, được chống trả một cách cần thiết, triệt tiêu sức tấn công của đối phương để bảo vệ tính mạng, sức khỏe cho bản thân mình và cho vợ mình", Luật sư Đặng Văn Cường Cường nói.

Do đó, Luật sư Đặng Văn Cường cho rằng, trong tình huống này, cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi chống trả lại này là cần thiết hay không, có vượt quá khả khả năng mà pháp luật cho phép hay không.

Trong trường hợp có căn cứ cho thấy hành vi là phòng vệ chính đáng, việc sử dụng vũ khí, chống trả một cách cần thiết, sẽ phải loại trừ trách nhiệm hình sự, không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người đàn ông này dù có người đã thiệt mạng và thương tích.

Để xác định việc chống trả lại có cần thiết hay không, có vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hay không cần làm rõ tương quan lực lượng giữa hai bên, làm rõ vũ khí, công cụ mà hai bên sử dụng, làm rõ hành vi và động cơ mục đích của hành vi, làm rõ hậu quả để lại, mới có cơ sở để xác định sự việc có bản chất pháp lý như thế nào, làm cơ sở để áp dụng pháp luật.

Trường hợp người chồng được phép sử dụng vũ lực nhưng đã có hành vi chống trả quá mức cần thiết ví dụ như các đối tượng đã bỏ chạy, không còn nguy hiểm nữa nhưng vẫn tiếp tục đuổi theo phải tấn công gây thương tích hoặc thiệt mạng cho các đối tượng, hành vi này là giết người trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng hoặc giết người trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh. Với tình huống này, người này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự với các tội danh tương ứng.

Bởi vậy, cơ quan chức năng cần làm rõ diễn biến hành vi của hai bên, làm rõ nhận thức, tương quan lực lượng là cơ sở quan trọng để xác định hành vi cố ý gây thương tích, giết người hay hành vi phòng vệ chính đáng để có kết luận chính xác và giải quyết vụ việc theo quy định của pháp luật.

Khi nào là phòng vệ chính đáng?

Theo luật sư Đặng Văn Cường, Điều 22 Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định hành vi phòng vệ chính đáng như sau:

1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên. Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.

2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại. Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.

"Bởi vậy trong tình huống này, cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi chống trả lại này là cần thiết hay không, có vượt quá khả khả năng mà pháp luật cho phép hay không.

Trong trường hợp có căn cứ cho thấy hành vi là phòng vệ chính đáng, việc sử dụng vũ khí, chống trả một cách cần thiết thì sẽ phải loại trừ trách nhiệm hình sự, không truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người đàn ông này (dù có người đã thiệt mạng và thương tích)", Luật sư Cường phân tích.

Bên cạnh đó, chuyên gia pháp lý này cũng cho rằng cần làm rõ hành vi của nhóm đối tượng bắt giữ người trước đó.

Trong trường hợp hành vi của nhóm đối tượng này có dấu hiệu cấu thành tội phạm, người chồng trong tình huống này được phép bắt giữ, được phép chống trả.

Nếu việc chống trả như vậy là cần thiết trên cơ sở tương quan lực lượng, hung khí giữa hai bên dẫn đến hậu quả đối tượng bị thiệt mạng, thương tích thì người đàn ông này vẫn được loại trừ trách nhiệm hình sự theo quy định tại điều 22 hoặc điều 24 Bộ luật Hình sự năm 2015.

Trong trường hợp cơ quan chức năng xác định hành vi là giết người trong tình trạng tinh thần kích động mạnh (Hành vi giết người diễn ra khi đối tượng đến bắt giữ người không còn hành vi nào đe dọa đến tính mạng, sức khỏe của nạn nhân cũng như của người khác).

Sự việc bắt giữ người đã kết thúc và không còn sự tấn công nữa mà do bực tức, kích động mà người chồng đã sử dụng hung khí để sát hại những đối tượng đó thì hành vi này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 125 Bộ luật Hình sự với mức hình phạt có thể lên đến 7 năm tù.

"Trường hợp hành vi của người đàn ông này được xác định là phòng vệ chính đáng nhưng khi mối nguy hiểm không còn nữa, pháp luật không cho phép người đàn ông này sử dụng vũ lực nữa nhưng người này vẫn cố tình sử dụng vũ lực để tấn công tiếp tục đối với những đối tượng đến bắt giữ người dẫn đến hậu quả có đối tượng tử vong, người này sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo điều 126 BLHS năm 2015", Luật sư Đặng Văn Cường nhận định.