Báo động ngộ độc thuốc lá điện tử, bác sĩ đề xuất cấm khẩn cấp

Tin y tế 15/12/2023 14:52

Các ca ngộ độc thuốc lá điện tử đều vào viện với biểu hiện co giật, kích thích, vật vã, ảo giác, loạn thần, hôn mê, tổn thương não và nhiều cơ quan khác, để lại di chứng nặng nề với sức khỏe.

Trung tâm Chống độc đang điều trị cho 2 bệnh nhân trẻ (một bệnh nhân 23 tuổi và một bệnh nhân 29 tuổi) đều bị ngộ độc nặng sau khi sử dụng thuốc lá điện tử và để lại di chứng nặng nề với sức khỏe.

Bệnh nhân đầu tiên T.Q.T. (23 tuổi, ở Thường Tín, Hà Nội) có tiền sử hút thuốc lá điện tử 2 năm nay. Theo lời kể của người nhà, tối ngày 1/12 bệnh nhân có dùng thuốc lá điện tử được cho thêm “thử” hương liệu mới (do shipper giới thiệu), đến 05 giờ sáng ngày hôm sau bệnh nhân lên cơn co giật, sùi bọt mép, co giật toàn thân.

Bệnh nhân được đưa đi cấp cứu ở Bệnh viện tuyến trước nhưng không đỡ, sau đó được chuyển đến Trung tâm Chống độc vào ngày 9/12. Xét nghiệm mẫu thuốc lá điện tử bệnh nhân mang đến phát hiện chất ma túy cần sa tổng hợp là ADB-Butinaca.

Báo động ngộ độc thuốc lá điện tử, bác sĩ đề xuất cấm khẩn cấp - Ảnh 1
TS. BS Nguyễn Trung Nguyên thăm khám cho bệnh nhân bị ngộ độc thuốc lá điện tử đang điều trị tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai

Trường hợp thứ 2 là bệnh nhân L.H.H. (29 tuổi, ở Đông Anh, Hà Nội) vào viện vì co cứng chân tay, rối loạn vận động. Bệnh nhân cũng sử dụng thuốc lá và thuốc lá điện tử nhiều năm nay. Thời gian gần đây, bệnh nhân có biểu hiện rối loạn vận động, run, vã mồ hôi, không điều khiển được động tác.

Là bác sĩ hàng ngày trực tiếp điều trị cho các bệnh nhân bị ngộ độc do thuốc lá điện tử, TS.BS.Nguyễn Trung Nguyên - Giám đốc Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai đề xuất Việt Nam cần khẩn cấp cấm việc sản xuất, lưu hành thuốc lá điện tử, có như vậy mới phòng tránh được một loạt vấn đề khổng lồ và nghiêm trọng về sức khỏe với người dân.

Bác sĩ Nguyên cho biết, ngày nào Trung tâm Chống độc cũng có bệnh nhân ngộ độc thuốc lá điện tử được điều trị tại đơn vị, trong đó rất nhiều trường hợp là học sinh, thanh thiếu niên phải cấp cứu do ngộ độc chất ma túy trộn thuốc lá điện tử. Các ca ngộ độc thuốc lá điện tử đều vào viện với biểu hiện co giật, kích thích, vật vã, ảo giác, loạn thần, hôn mê, tổn thương não và nhiều cơ quan khác, để lại di chứng nặng nề với sức khỏe.

Báo động ngộ độc thuốc lá điện tử, bác sĩ đề xuất cấm khẩn cấp - Ảnh 2
Một số mẫu Vape gây ngộ độc cho bệnh nhân được Trung tâm chống độc Bệnh viện Bạch Mai phát hiện.

Theo Giám đốc Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai, phần lớn người dân quan niệm thuốc lá điện tử rất đơn giản, không có nicotine gây nghiện. Điều này hoàn toàn sai lầm. Thuốc lá điện tử thực chất là các thiết bị điện để nung nóng các hỗn hợp nguyên liệu chứa nhiều hóa chất nhân tạo bên trong, bốc hơi lên để người dùng giải trí. Trong thuốc lá điện tử có 3 nhóm nguy cơ gây hại cho sức khỏe là nicotine, hương liệu nhân tạo và ma túy.

Trong đó, Nicotine là hóa chất rất độc, trước đây được sử dụng trong thuốc trừ sâu và thuốc bảo vệ thực vật nhưng do độc tính cao nên đã bị cấm tại nhiều quốc gia và Việt Nam cũng đã cấm sử dụng.

"Vậy rõ ràng nicotine độc đến mức chúng ta không thể sử dụng làm thuốc trừ sâu mà lại đưa chất này vào thuốc lá điện tử để sử dụng để hút và hấp thụ vào cơ thể? Điều đó hoàn toàn vô lý. Nếu chúng ta để thuốc lá điện tử tồn tại thì chúng ta không biết coi con người là đối tượng gì?", bác sĩ Nguyên nhấn mạnh.

Độc tính của Nicotine trên con người cũng tương tự hóa chất trừ sâu phospho hữu cơ. Khi dùng thuốc lá nhiều lần nicotine gây độc nhiều với tim mạch (xơ vữa mạch mãu, hẹp lòng mạch, co thắt mạch máu, gây nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp,.…), hô hấp (gây giãn phế nang, co thắt phế quản,…).

Bên cạnh đó, độc giảm miễn dịch, trên não làm giảm trí nhớ, giảm tập trung, giảm khả năng học, tăng sớm thoái hóa thần kinh thị giác, tổn thương cầu thận, hẹp mạch thận, suy thận, nam giới bị giảm hoặc mất hoặc rối loạn cương dương, giảm tiết testosteron, giảm số lượng và chất lượng tinh trùng.

Trong khi đó, các chất này sẽ khiến nữ giới rối loạn kỳ kinh, giảm tiết estrogen, progesteron, ảnh hưởng buồng trứng, ảnh hưởng trưởng thành của noãn, giảm dòng máu đến buồng trứng, với thai nhi gây chậm phát triển, thai lưu, chửa ngoài tử cung, chậm phát triển trí tuệ ở thai, tăng nguy cơ hen ở con sinh ra.

Báo động ngộ độc thuốc lá điện tử, bác sĩ đề xuất cấm khẩn cấp - Ảnh 3
Hình ảnh não bệnh nhân bị tổn thương nặng do sử dụng thuốc lá điện tử.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên cũng cho biết, hàm lượng Nicotine trong thuốc lá điện tử thậm chí cao gấp rất nhiều lần so với thuốc lá truyền thống, đây là Nicotine dạng hóa chất tổng hợp, ở dạng bột nicotine hàm lượng gần như nguyên chất, được bào chế dưới dạng làm cho êm dịu khi hít, nên người dùng sẽ dễ dàng hít với lượng lớn, nhanh chóng bị ngộ độc và sớm nghiện.

Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới nicotine là một loại ma túy theo đầy đủ ý nghĩa của nó. Đã có nhiều nghìn nghiên cứu trên thế giới chứng minh thuốc lá điện làm trầm trọng thêm vấn đề sử dụng thuốc lá thông thường.

Vấn đề thứ hai là trong thuốc lá điện tử có hàng nghìn hương liệu, cho tới nay có ít nhất khoảng 20 nghìn hóa chất hương liệu, rồi các chất phụ gia khác, đây là các chất nguyên bản, đồng thời khi được nung nóng ở các nhiệt độ khác nhau mỗi chất sẽ tạo ra các sản phẩm cháy là các hóa chất khác nhau mà chúng ta không thể biết trước được.

Rất nhiều hóa chất trong hơi thuốc lá điện tử được chứng minh gây hại cho sức khỏe, gây ra các bệnh ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ho, hen, nhồi máu cơ tim, tổn thương mạch máu, giảm miễn dịch, gây tổn thương AND là các phân tử di truyền, tăng nguy cơ đái đường, bệnh tim mạch…Các hóa chất này gây nên các bệnh còn phức tạp hơn nhiều so với thuốc lá thông thường và hầu hết là các căn bệnh mới.

Không phải đợi lâu, thuốc lá điện tử đã bị phát hiện là nguyên nhân gây ra một căn bệnh cấp tính mới lần đầu tiên con người biết đến, đó là tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử. Năm 2019 tại Mỹ, một loạt trường hợp tổn thương phổi nghiêm trọng ở những người sử dụng thuốc lá điện tử không có tiền sử bệnh phổi đã được ghi nhận. Số ca bệnh tiếp tục tăng, đến năm 2020 đã ghi nhận 68 ca tử vong.

Nguyên nhân xác định là do trong thuốc lá điện tử được cho vitamin E, khi nung nóng vitamin E chuyển thành một hóa chất khác gây tổn thương phổi. Vitamin E bình thường có thể uống, bôi trên da. Điều này cho thấy rõ một điều, thậm chí ngay cả các chất bình thường ăn uống được, nhưng cũng chưa chắc đã có thể nung nóng lên và hít an toàn.

Báo động ngộ độc thuốc lá điện tử, bác sĩ đề xuất cấm khẩn cấp - Ảnh 4
Một bệnh nhân bị ngộ độc, tổn thương não, suy tạng đang được điều trị tại Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai.

Ngay từ năm 2020, tại Mỹ đã cấm tất cả các hương liệu trong thuốc lá điện tử (trừ hương vị bạc hà và hương thuốc lá) đồng thời đang nghiên cứu sẽ cấm cả hai hương liệu này. Thuốc lá điện tử chính là mở đầu cho xu hướng lạm dụng, nghiện các hóa chất nhân tạo tổng hợp và chính là cách nhanh chóng để con người tự hủy hoại sức khỏe của mình, dẫn tới thui chột và thoái hóa giống nòi. Chấp nhận hút thuốc lá điện tử với hàng loạt các hóa chất độc còn tệ hại không kém việc hít phải không khí bị ô nhiễm môi trường hay các chất thải từ nhà máy.

Vấn đề thứ ba là hiện nay thuốc lá điện tử là môi trường thuận lợi để ma túy, cần sa thế hệ mới trà trộn vào. Có hàng trăm hóa chất cần sa, ma túy thế hệ mới trà trộn vào, rất khó phát hiện… Từ các phân tích trên cho thấy thuốc lá điện tử có độc tính và ảnh hưởng đến sức khỏe gấp nhiều lần thuốc lá truyền thống do được cộng hưởng từ 3 yếu tố là nicotine, các hóa chất phụ gia và ma túy.

Đến nay, đã có 32 quốc gia cấm thuốc lá điện tử, 79 quốc gia quy định quản lý thuốc lá điện tử rất chặt chẽ và 16 quốc gia cấm thuốc lá nung nóng. Các nước xung quanh chúng ta đã cấm lưu hành thuốc lá điện tử là Trung Quốc (cấm tất cả các loại thuốc lá điện tử có hương thơm), các nước cấm hoàn toàn là Lào, Thái Lan, Campuchia, Singapore.

"Trung tâm chống độc khẩn thiết đề nghị Quốc hội cần khẩn cấp cấm sản xuất và lưu hành thuốc lá điện tử ở Việt Nam trước khi quá muộn và mọi việc trở lên không thể kiểm soát", Bác sỹ Nguyễn Trung Nguyên nêu ý kiến.

Thương tâm: Bé trai 12 tuổi bị cắt cụt một bàn tay và cắt 2/3 bàn tay còn lại nghi do chế tạo pháo

Pháo là chất nổ có sức tàn phá mạnh, thường để lại di chứng nặng nề về sau cho các bệnh nhân, nhiều trường hợp vết thương không thể tái tạo, dẫn đến nạn nhân tàn phế.

TIN MỚI NHẤT