Không có một công thức chung nào để nuôi dạy một đứa trẻ thành công nhưng nghiên cứu tâm lý học gần đây đã phát hiện ra rằng dựa vào những phẩm chất của cha mẹ có thể dự đoán được đứa trẻ thành công trong tương lai.
- Con xem hình ảnh nhạy cảm: Đừng hét toáng lên, hãy xem lại cách dạy con
- Thay vì cấm đoán, mẹ mua điện thoại cho con 13 tuổi kèm 18 nguyên tắc
Những đứa trẻ thành công đều được cha mẹ cho làm việc nhà
Julie Lythcott-Haims, Chủ nhiệm tân sinh Đại học Stanford “Nếu bọn trẻ không rửa bát, điều đó có nghĩa là ai đó đang làm việc đó cho chúng. Kết quả là, chúng không chỉ từ chối công việc mà còn không học được hai điểm này: có rất nhiều việc phải làm, hơn nữa mỗi người đều phải có cống hiến với chỉnh thể”.
Cô tin rằng những đứa trẻ biết làm việc nhà ngay từ khi còn nhỏ sẽ trở thành những nhân viên làm việc tốt với đồng nghiệp.
Julie nói trong một cuộc phỏng vấn: “Bằng cách để bọn trẻ làm việc nhà: đổ rác, giặt quần áo, chúng nhận ra rằng chúng phải làm những công việc nhà là một phần của cuộc sống”.
Ảnh minh họa.
Dạy con tương tác với mọi người
Các nhà nghiên cứu tại Penn State và Đại học Duke đã theo dõi hơn 700 trẻ mẫu giáo trên khắp nước Mỹ cho đến năm 25 tuổi và phát hiện ra rằng các kỹ năng giao tiếp của trẻ ở trường mẫu giáo có liên quan đáng kể đến thành công 25 năm sau đó.
Một nghiên cứu kéo dài 20 năm cho thấy rằng những đứa trẻ tương tác với những đứa trẻ khác, giúp đỡ và thấu hiểu người khác cũng như tự mình giải quyết các vấn đề giữa các cá nhân có cơ hội tốt hơn để lấy bằng đại học và có một công việc toàn thời gian vào năm 25 tuổi.
“Nghiên cứu này chỉ ra rằng việc giúp trẻ phát triển các kỹ năng giao tiếp xã hội và tình cảm là một trong những điều quan trọng nhất mà chúng ta có thể làm để chuẩn bị cho trẻ một tương lai lành mạnh” - Kristin Schubert, Quản lý quỹ Robert Wood Johnson Foundation.
Đặt kỳ vọng vào con cái
Theo dữ liệu từ một cuộc khảo sát quốc gia với 6.600 trẻ em sinh năm 2001, giáo sư Neal Halfon và các đồng nghiệp của UCLA nhận thấy rằng kỳ vọng của cha mẹ đối với con cái có tác động rất lớn đến sự thành công trong tương lai của con
“Các bậc cha mẹ kỳ vọng con vào đại học, ngay cả khi thu nhập hạn chế. Họ cũng sẽ giúp con họ đạt được mục tiêu này”. Cuộc khảo sát cho trong những đứa trẻ có biểu hiện không tốt ở trường học; có 57% các bậc phụ huynh kỳ vọng con vào đại học. Những đứa trẻ có biểu hiện học tập tốt ở trường; 96% được gửi gắm kỳ vọng vào đại học.
Hiện tượng này được gọi là Hiệu ứng Pygmalion hay “hiệu ứng kỳ vọng”. Kỳ vọng của một người vào người khác có thể góp phần vào việc thúc đẩy họ tự thực hiện. Đặc biệt khi trẻ được đặt kỳ vọng cao hơn, chúng sẽ biểu hiện tốt hơn.
Ảnh minh họa.
Mối quan hệ của cha mẹ lành mạnh
Những đứa trẻ sống với cha mẹ hay cãi vã, dù gia đình có hòa thuận hay tan vỡ, thường không phát triển tốt bằng những đứa trẻ có cha mẹ hòa thuận. Trong một đánh giá nghiên cứu được thực hiện bởi Đại học Illinois, Robert Hughes Jr., giáo sư về phát triển con người và cộng đồng tại Đại học Illinois, lưu ý rằng một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng những đứa trẻ sống trong các gia đình có cha mẹ đơn thân, đôi khi có sự phát triển tốt hơn những đứa trẻ sống trong các gia đình cha mẹ thường xuyên cãi nhau.
Ngoài ra, những mâu thuẫn giữa cha mẹ trước khi ly hôn chắc chắn có tác động tiêu cực đến con cái. Những mối quan hệ giữa cha mẹ sau khi ly hôn lại tác động mạnh đến sự điều chỉnh tâm lý của con cái. Sau khi ly hôn, người cha (không có quyền nuôi con) nếu thường xuyên tiếp xúc với con và không xung đột với mẹ thì con cái sẽ phát triển tốt.
Một nghiên cứu khác cho thấy, những thanh niên ở độ tuổi 20 từng trải qua cuộc ly hôn của cha mẹ trong thời thơ ấu, thì cho đến mười năm sau vẫn cảm thấy đau khổ. Những thanh niên có cha mẹ thường xuyên cãi vã dễ trải qua cảm giác mất mát và hối tiếc
Ảnh minh họa.
Trình độ học vấn cao
Một nghiên cứu năm 2014 do nhà tâm lý học Sandra Tang tại Đại học Michigan cho thấy rằng những bà mẹ học trung học hoặc đại học có nhiều khả năng cho con cái họ được giáo dục như vậy. Có một nghiên cứu với hơn 14.000 trẻ em Mỹ đi học mẫu giáo từ năm 1998 đến năm 2007. Qua nghiên cứu cho thấy, những đứa trẻ được sinh ra khi mẹ chưa ở độ tuổi thành niên ít có khả năng học hết trung học và đại học.
Eric Dubow, nhà tâm lý học tại Đại học Bowling Green State, đã tiến hành một nghiên cứu dài hạn trên 856 người ở khu vực thành thị – nông thôn của tiểu bang New York. Ông phát hiện ra rằng: “Trình độ học vấn của cha mẹ khi trẻ 8 tuổi rõ ràng có liên quan đến việc học hành và thành công nghề nghiệp của đứa trẻ 40 năm sau”.
Cha mẹ cho con học toán sớm
Một "phân tích tổng hợp" năm 2007 với 35.000 trẻ mẫu giáo ở Mỹ, Canada và Anh đã tiết lộ rằng điều cực kỳ quan trọng đối với trẻ em là học các kỹ năng toán học ngay từ khi còn nhỏ, lý tưởng nhất là khi chúng bắt đầu đi học với việc nắm bắt cách viết số và khái niệm toán học cơ bản.
Greg Duncan, nhà nghiên cứu tại Đại học Northwestern tham gia nghiên cứu cho biết: “Mức độ trẻ nhỏ thành thạo các kỹ năng toán học cơ bản không chỉ dự đoán thành tích toán học mà còn phản ánh khả năng đọc trong tương lai của trẻ”.
Xây dựng mối quan hệ tốt với con cái
Một nghiên cứu năm 2014 trên 243 trẻ em sinh ra trong các gia đình nghèo cho thấy những đứa trẻ được chăm sóc trước ba tuổi không chỉ có điểm số tốt hơn khi còn nhỏ, mà còn có các mối quan hệ lành mạnh hơn và kết quả học tập cao hơn ở độ tuổi 30.
Nhà tâm lý học Lee Raby của Đại học Minnesota kết luận trong một cuộc phỏng vấn: “Đầu tư vào mối quan hệ cha mẹ - con cái sớm có thể mang lại phần thưởng lâu dài cho cha mẹ trong suốt cuộc đời của họ”.
Ảnh minh họa.
Coi trọng nỗ lực hơn lo lắng thất bại
Thành tích trong tương lai của trẻ cũng có thể dự đoán được từ nhận thức của chúng về cách đạt được thành công.
Nhà tâm lý học Carol Dweck của Đại học Stanford đã phát hiện ra rằng trẻ em (và người lớn) thường nhìn nhận thành công theo hai cách khác nhau. Như Maria Popova mô tả về nó:
(1) “Tư duy cố định”: tức là giả định rằng tính cách, trí thông minh và khả năng sáng tạo của chúng ta là trạng thái tĩnh. Ông cho rằng thành công là do nhiều nhân tố tập hợp lại. Do đó để giữ vững được sự thông minh và có kỹ năng cảm thụ, chúng ta sẽ không ngừng truy cầu thành công, tránh thất bại.
(2) “Tâm lý trưởng thành”: tức là thất bại không được coi là bằng chứng của việc không đủ thông minh. Hơn nữa đó được coi là động cơ để thúc đẩy sự trưởng thành và khả năng sinh tồn.
Hai lối suy nghĩ này có ảnh hưởng mạnh mẽ đến trẻ nhỏ. Nếu đứa trẻ được nói rằng nó đã làm tốt trong kỳ thi vì sự thông minh của nó; đây là một “tư duy cố định”. Nếu cha mẹ công nhận nỗ lực của con, đứa trẻ sẽ học được “tâm lý trưởng thành”.
Mẹ có công việc ổn định
Nghiên cứu của Học viện kinh doanh Harvard phát hiện ra tác dụng của việc mẹ có công việc ổn định. Đó là các bà mẹ ra ngoài làm việc có lợi rất nhiều cho sự phát triển của con. Những bà mẹ đi ra ngoài làm việc thì con gái sẽ học tập được tốt hơn. Lớn lên chúng có khả năng kiếm được công việc với chức vị cao. Thu nhập tương lai cao hơn 23% so với các bé gái cùng tuổi được các bà nội trợ nuôi dưỡng.
Nếu mẹ có việc làm, các con trai có xu hướng tham gia nhiều hơn vào công việc nhà. Ví dụ chúng có thể giúp đưa đón các em trai và em gái. Nghiên cứu cho thấy các bé trai dành trung bình 7 tiếng rưỡi mỗi tuần để chăm sóc các em. Chúng cũng giành thêm 25 phút cho việc nhà.
Giáo sư Kathleen L. McGinn của Trường Kinh doanh Harvard tin rằng việc “định hình vai trò” của cha mẹ sẽ truyền tải thông điệp về hành vi, quan niệm phù hợp cho con họ. Ở những gia đình có mẹ đi làm, con cái ít có khái niệm “bất bình đẳng giới” hơn.
Mặc dù mỗi đứa trẻ đều có đặc điểm tính cách riêng, nhưng cũng không thể phủ nhận tác động của cha mẹ đối với một đứa trẻ thành công.