Hàng chục cơn lốc xoáy do siêu bão Milton tạo ra đã khiến nhiều người dân Florida bất ngờ khi đang chuẩn bị ứng phó với mưa lớn, gió mạnh và nước lũ dâng.
- KHẨN CẤP: Siêu bão Milton vừa áp sát Florida, vùng thấp trên Đại Tây Dương có xu hướng mạnh lên "đỉnh cao mới", quốc gia nào sẽ chịu ảnh hưởng?
- Diễn biến MỚI về siêu bão Milton: Đổ bộ bang Florida với sức gió gần 200km/h, mưa lớn "ngàn năm có 1"
Diễn biến kinh hoàng của lốc xoáy
Theo AP, những cơn lốc xoáy dữ dội đã được nhìn thấy băng qua các xa lộ, xé toạc mái nhà, quật ngã cây cối và đường dây điện ngổn ngang.
Khi Megan Brown cảm thấy áp suất giảm và tai ù đi ở khu phố Holiday Pines của Ft. Pierce, ông biết đó là một cơn lốc xoáy.
"Đột nhiên, điện bị mất. Tôi bắt đầu nghe thấy gió nổi lên và các mảnh vỡ bắt đầu va vào nhau rất lớn. Vì vậy, tôi đóng chặt cửa chớp chống bão và chạy ra khỏi đó", ông Megan Brown, một người dân sinh sống ở khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp của bão Milton cho biết.
Theo Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA), ngay từ đêm 9/11, đã có 38 báo cáo ban đầu của nhân chứng về lốc xoáy ở Florida. Con số xác nhận dự kiến sẽ tăng lên trong những ngày tới khi thống kê các địa điểm bị hư hại.
"Chắc chắn một điều đáng chú ý của cơn bão này là có bao nhiêu cơn lốc xoáy xảy ra trong một thời gian ngắn như vậy", Matthew Elliott, nhà khí tượng học điều phối cảnh báo tại Trung tâm Dự báo Bão của NOAA cho biết.
Theo các nhà chức trách, 5 ca tử vong liên quan đến lốc xoáy đã được ghi nhận tại Spanish Lakes Country Club gần Fort Pierce, trên Bờ biển Đại Tây Dương của Florida.
Các báo cáo của nhân chứng được đưa ra khi Cơ quan Thời tiết quốc gia Mỹ đã ban hành 126 cảnh báo lốc xoáy vào ngày 10/10 tại tiểu bang. Sự dữ dội của các cơn lốc xoáy cũng là một khía cạnh bất thường của bão Milton.
Giáo sư khí tượng học Victor Gensini của Đại học Bắc Illinois cho biết đây chắc chắn là bất thường. Bão tạo ra lốc xoáy, nhưng chúng thường yếu. Bão Milton đã dành cả ngày ngoài khơi với hơi ấm từ mặt trời và sự bất ổn trong bầu khí quyển để tạo nên môi trường thích hợp. Điều kiện để sinh sản ra lốc xoáy đặc biệt thuận lợi.
Theo NOAA, lốc xoáy do bão và bão nhiệt đới sinh ra thường xảy ra ở góc phải phía trước của cơn bão, nhưng đôi khi chúng cũng có thể xảy ra gần thành mắt bão. Nhiệt độ và độ ẩm có trong bầu khí quyển trước những cơn bão như vậy và sự thay đổi hướng gió hoặc tốc độ theo độ cao, được gọi là gió đứt, góp phần vào khả năng xảy ra của chúng.
"Có một lượng xoáy đáng kinh ngạc. Những cơn lốc xoáy đó chỉ ở trong một môi trường rất thuận lợi", ông Gensini cho biết.
Việc phân tích thiệt hại cụ thể do lốc xoáy Milton gây ra có thể phức tạp, nhưng các nhà khoa học cho biết việc ghi chép chính xác về lốc xoáy là rất quan trọng.
Hoạt động của lốc xoáy có thể được chia thành ba mùa: mùa xuân, mùa bão nhiệt đới, cuối mùa thu và mùa đông. Theo ông Elliot, điều này thực sự cho thấy lốc xoáy có thể là một phần quan trọng của cơn bão nhiệt đới, trong trường hợp này là bão cấp ba".
Biến đổi khí hậu khiến các đại dương ấm lên và các cơn bão trở nên dữ dội hơn. Sự hình thành dữ dội của cơn bão Milton đã gây ra sự lo lắng cao độ cho Florida chưa đầy hai tuần sau khi Helene càn quét tiểu bang và phần lớn vùng Đông Nam. Ngày 10/10, các nhà chức trách vẫn đang đánh giá thiệt hại.
Dưới đây là những thống kê ban đầu về Milton qua các con số:
Ít nhất 5 người chết
Số người tử vong đầu tiên được biết đến do bão Milton là ít nhất 5 người đã chết trong một trận lốc xoáy gần Fort Pierce. Tổng số người tử vong có thể tăng lên khi chính quyền đánh giá thiệt hại.
Hàng chục cơn lốc xoáy và vẫn đang tiếp tục
Cơ quan Thời tiết Quốc gia Mỹ đã xác nhận hàng chục cơn lốc xoáy do ảnh hưởng của bão Milton, và con số đó chắc chắn sẽ tăng lên.
Matthew Elliott, nhà khí tượng học điều phối cảnh báo của cơ quan thời tiết, cho biết còn nhiều cơn lốc xoáy khác sẽ tiếp tục xảy ra.
Gió 120 dặm/giờ, triều cường bão dâng cao 8-10 feet
Ngay từ đầu tuần, gió ảnh hưởng bởi bão Milton đã mạnh lên đáng kinh ngạc 92 dặm/giờ (148 km/giờ) trong vòng 24 giờ. Kể từ năm 1950, chỉ có 8 cơn bão đạt được tốc độ như vậy tại bất kỳ thời điểm nào trong vòng đời của chúng.
Các nhà khoa học xác định biến đổi khí hậu đang dẫn đến nhiều cơn bão tăng tốc nhanh chóng trước khi đổ bộ vào đất liền và họ đã chỉ ra rằng đại dương ấm lên là nguồn nhiên liệu mạnh mẽ cho siêu bão Milton.
Milton đạt Cấp 5 với sức gió 180 dặm/giờ (290 km/giờ) khi vẫn ở trong Vịnh, nhưng cơn bão đã gặp phải gió đứt khi đến gần đất liền và giảm xuống Cấp 3 — yếu hơn nhưng đủ mạnh để gây ra thiệt hại khủng khiếp. Khi đổ bộ vào đất liền, sức gió duy trì được đo là 120 dặm/giờ (khoảng 205 km/giờ).
Triều cường bão — một trong những yếu tố tàn phá nhất của bất kỳ cơn bão nào — được cho là đạt đỉnh ở mức 8 đến 10 feet (2,4 đến 3 mét) tại quận Sarasota.
3,4 triệu khách hàng không có điện
Siêu bão Milton đã làm mất điện tại 3,4 triệu ngôi nhà và doanh nghiệp trên khắp Florida, theo poweroutage.us, một trang web theo dõi tình trạng mất điện trên toàn quốc.
Con số này chiếm gần 30% số khách hàng được trang web theo dõi trên toàn tiểu bang, trang web này theo dõi tất cả trừ một số ít các tiện ích.
3 lần đổ bộ trong một năm
Sự xuất hiện của Milton ngay sau bão Helene đã gây sức ép lớn cho Florida và lực lượng ứng phó khẩn cấp, nhưng thực tế đây là cơn bão thứ ba đổ bộ vào tiểu bang này trong năm nay.
Theo nhà khoa học nghiên cứu cấp cao Phil Klotzbach của Đại học bang Colorado, Milton đổ bộ vào Florida đánh dấu lần thứ 6 trong lịch sử Florida có ba cơn bão đổ bộ vào đất liền trong một năm. Hiện tượng này từng xảy ra vào các năm: 1871, 1886, 1964, 2004 và 2005./.