Dầu ăn có thể bị hỏng nếu để trong thời gian dài?

Thật thú vị khi bạn mua dầu ăn với số lượng lớn - xét cho cùng thì đó là một mặt hàng thiết yếu trong nhà bếp.

Nhưng trước khi làm vậy, hãy nhớ rằng tất cả các loại dầu ăn, dù đã mở nắp hay chưa, cuối cùng đều bị hỏng.

Lý do tại sao điều này xảy ra? Hãy chuyển sang hóa học để giải thích.

Như đã nêu trong một bài báo năm 2012 trên Tạp chí Phân tích Thực phẩm và Dược phẩm, dầu ăn bị hỏng do một quá trình gọi là quá trình oxy hóa.

Phản ứng xảy ra khi các axit béo không bão hòa trong dầu ăn gặp oxy. Một bài đánh giá năm 2010 trên tạp chí Frontiers in Neuroscience giải thích rằng các axit béo không bão hòa giữ cho dầu ở trạng thái lỏng ở nhiệt độ phòng.

Trung tâm An toàn Thực phẩm Hồng Kông cho biết dầu ăn bị oxy hóa có thể tạo ra mùi vị khó chịu. Ngoài việc để lại mùi vị khó chịu trong miệng, một nghiên cứu năm 2018 của Nigeria còn cảnh báo rằng tiêu thụ dầu hỏng có thể tạo ra các chất có hại trong cơ thể gọi là gốc tự do, gây tổn thương tế bào.

Ngoài ra, việc tiêu thụ dầu bị oxy hóa có liên quan đến các tình trạng như bệnh tiểu đường, bệnh Alzheimer và các vấn đề về tiêu hóa. Nó cũng có thể làm cạn kiệt lượng vitamin B và E thiết yếu dự trữ trong cơ thể bạn.

Các nhà nghiên cứu trên tạp chí Handbook of Olive Oil năm 2013 cho biết, với lượng oxy dồi dào trong không khí xung quanh chúng ta, quá trình oxy hóa dầu là “hầu như không thể tránh khỏi”.

Từ khi những cây thực vật như ngô, lạc, hạt giống các loại ray, hạt cọ được ép để sản xuất dầu ăn, quá trình oxy hóa bắt đầu và không có điểm dừng.

Ngoài không khí, những yếu tố khác như nhiệt độ, ánh sáng và một số kim loại cũng có thể gây xúc tác cho quá trình oxi hóa trong thực phẩm như dầu ăn, theo nghiên cứu của Nigeria.

Nhiệt độ cao làm tăng động năng của các phân tử dầu, khiến chúng va chạm nhau thường xuyên hơn. Điều này dẫn đến cơ hội cao hơn cho các phản ứng hóa học như quá trình oxy hóa, một nghiên cứu của Mỹ từ năm 2010 giải thích.

Một bài báo năm 2012 trên tạp chí Lipid Oxidation cho biết thêm, việc tiếp xúc với ánh sáng cũng đẩy nhanh quá trình oxy hóa dầu trong một quá trình gọi là phản ứng quang oxi hóa.

Ở đây, chiếu xạ tia cực tím tạo ra các gốc tự do làm tăng tốc độ phân hủy các hợp chất dầu và khiến chúng oxy hóa nhanh hơn.

Đó là lý do tại sao dầu thường được bán trong các thùng chứa tối màu hoặc mờ đục để giảm thiểu sự tiếp xúc với ánh sáng của sản phẩm.

Bài báo tương tự đề cập rằng bao bì kim loại có thể kích hoạt oxy, gây ra quá trình oxy hóa không mong muốn trong dầu ăn. Điều này giải thích tại sao một số nhà sản xuất dầu lựa chọn chai thủy tinh có tác dụng như một rào cản chống lại oxy.

Hiện nay có rất nhiều loại dầu ăn được làm từ nhiều nguyên liệu khác nhau và một số loại sẽ bị hỏng nhanh hơn những loại khác.

Nói rộng ra, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ khuyến nghị bạn nên giữ dầu ô liu và thực vật chưa mở trong tủ đựng thức ăn – hoặc bất kỳ nơi khô ráo, tối tăm nào – trong 6 đến 12 tháng sau ngày mua.

Dầu ô liu và các loại dầu thực vật khác đã mở nắp có thể bảo quản trong tủ đựng thức ăn từ ba đến năm tháng và tối đa bốn tháng nếu bảo quản trong tủ lạnh.