Thông tin đáng báo động này được chuyên gia chia sẻ tại một cuộc tọa đàm về trầm cảm sau sinh được tổ chức mới đây.
Chia sẻ tại chương trình “Thai sản kim cương – Yêu thương trọn vẹn” do Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Bắc Hà tổ chức vào chiều 19/10, Ths.BS CKII Lưu Quốc Khải – Phó Giám đốc chuyên môn kiêm Trưởng khoa Phụ sản - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Bắc Hà cho biết, việc bị trầm cảm sau sinh không chỉ ảnh hưởng đến người mẹ, hạnh phúc gia đình mà còn đặc biệt ảnh hưởng trực tiếp đến em bé.
Theo bác sĩ Khải, trầm cảm sau sinh có nhiều nguyên nhân, bắt đầu từ cuộc sống gia đình, yếu tố xã hội và ngoài cộng đồng. Bởi, bà mẹ khi mang thai có nhiều lo lắng, có đôi chút tự ti. Vì thế, trong gia đình, đặc biệt là người chồng không tế nhị thì rất dễ đẩy sản phụ dẫn đến rối loạn lo âu và dần dần biến thành trầm cảm sau sinh.
Chia sẻ thêm về chủ đề này, TS. BS. Trịnh Thị Bích Huyền – Trưởng phòng khám và điều trị ngoại trú viện sức khỏe Tâm thần - Bệnh viện Bạch Mai cho rằng, trầm cảm sau sinh nếu không nhận biết được sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
“Người có dấu hiệu trầm cảm thường buồn, không thích giao tiếp với mọi người, những sở thích trước kia thì nay gần như không còn, họ cô lập, mặc cảm tự ti, có những ý nghĩ tiêu cực, không muốn sống hoặc hủy hoại bản thân, nặng hơn là muốn kết liễu cuộc sống”, BS Huyền nói.
Theo vị chuyên gia, trong thời kỳ mang thai, phụ nữ có sự thay đổi lớn của cơ thể, nội tiết và tâm lý, lo lắng về công việc, kinh tế, nhất là bà mẹ mới mang thai lần đầu sẽ lo lắng chăm sóc con, chuẩn bị kinh tế hoặc trong quá trình mang thai gặp những yếu tố không thuận lợi như mang thai ngoài ý muốn, mắc bệnh lý, phong tục tập quán vùng miền là sinh con trai, con gái không theo ý muốn… Nếu không giải tỏa được sẽ là yếu tố tâm lý không tốt.
“Sau khi sinh con, quá trình sinh con cũng là vấn đề gây đau đớn về cơ thể, mất sữa, nuôi sữa ngoài thế như thế nào, trẻ sinh ra thường quấy khóc dẫn đến bà mẹ lo lắng nhiều, không có thời gian nghỉ ngơi, không có người khác hỗ trợ nên có thể dẫn tới trầm cảm sau sinh”, vị bác sĩ chia sẻ.
Chia sẻ thêm về tỉ lệ phụ nữ Việt mắc trầm cảm sau sinh, BS Huyền cho hay cảm giác hơi buồn một chút sau sinh có thể chiếm từ 50 - 80% ở phụ nữ, trong số này tỉ lệ trầm cảm sau sinh tăng cao gấp 11 lần so với người bình thường.
“Cứ khoảng 10 phụ nữ thì có 1 người mắc trầm cảm sau sinh, đây là tỉ lệ tương đối cao”, BS Huyền nói.
Nữ bác sĩ cho biết thêm, trong quá trình thăm khám, điều trị bệnh bà gặp tương đối nhiều bà mẹ sau sinh có cảm giác trầm cảm và không còn cảm giác yêu thương con mình, thậm chí ghét con, không muốn chăm sóc con, nặng hơn là có những hành vi gây nguy hiểm cho con và cho cả bản thân.
Bên cạnh vấn đề kinh tế, theo bác sĩ Huyền, những mâu thuẫn vợ - chồng hay mẹ chồng - nàng dâu trong thời gian phụ nữ mang bầu, sau sinh cũng khiến cho phụ nữ dễ rơi vào trầm cảm sau sinh.
Bác sĩ Huyền lấy ví dụ về một trường hợp con dâu chăm sóc con theo kiểu phương Tây (ít bế con, cho con ngủ riêng…). Tuy nhiên, mẹ chồng lại cho rằng việc làm của con dâu là bỏ bê, không yêu thương con. Khi mâu thuẫn giữa mẹ chồng và nàng dâu nảy sinh, người con trai ở giữa lại không dung hoà được khiến cho người con dâu trên đã rơi vào trầm cảm, tuyệt vọng và muốn tự vẫn. Cuối cùng, người con dâu phải nhập viện tâm thần để điều trị.
“Vai trò của người chồng vô cùng quan trọng, có thể là yếu tố chữa lành trầm cảm sau sinh”, bác sĩ Huyền cho hay.
Để phân biệt nguyên nhân chủ yếu dẫn đến trầm cảm sau sinh, BS Huyền cho biết cần phải thăm khám người bệnh, hỏi người bệnh rất kỹ càng về tiền sử, tâm lý trong cuộc sống gia đình… Bởi trầm cảm là tổng hợp của nhiều nguyên nhân, đôi khi có một yếu tố nào đó như giọt nước tràn ly cũng làm cho bệnh bùng phát.