Chậm giải ngân, nhiều dự án khủng ở TP.HCM đình trệ

UBND TPHCM vừa có văn bản gửi Bộ Tài chính về báo cáo tình hình vay, trả nợ vốn vay nước ngoài của Chính phủ năm 2019 và dự kiến giai đoạn 2020 - 2022.

Theo đó, UBND thành phố cho biết: năm 2019, thành phố được giao kế hoạch vốn ODA cấp phát từ ngân sách Trung ương là 800 tỷ đồng và dự toán vốn vay lại từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ là 5.493,400 tỷ đồng.

Tính đến tháng 6/2019, lũy kế giải ngân nguồn vốn ODA là 99 tỷ đồng; trong đó vốn ODA cấp phát từ ngân sách Trung ương là 99 tỷ đồng, đạt 12,38% so với kế hoạch vốn được giao và vốn vay lại từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ là 7,656 tỷ đồng, đạt 0,14% so với dự toán vay lại được giao.

Theo UBND thành phố, đối với nguồn vốn ODA cấp phát từ ngân sách Trung ương, đến tháng 6/2019 chỉ có dự án vệ sinh môi trường thành phố giai đoạn 2 là giải ngân 99 tỷ đồng; dự án xây dựng đường sắt đô thị thành phố tuyến Bến Thành - Suối Tiên và dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 Bến Thành - Tham Lương đang thực hiện điều chỉnh tổng mức đầu tư nên không thể giải ngân; dự án cải thiện môi trường nước thành phố lưu vực kênh Tàu Hủ - Bến Nghé - kênh Đôi - Tẻ giai đoạn 2 chưa được Bộ Kế hoạch và Đầu tư giao vốn ODA do cần điều chỉnh kế hoạch vốn trung hạn 2016 - 2020. 

Việc giải ngân vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài còn chậm trễ chủ yếu do công tác giao kế hoạch vốn ODA cấp phát từ Trung ương chưa kịp thời và không phù hợp với tình hình thực hiện của các dự án.

Do việc chưa được giao kế hoạch vốn hoặc kế hoạch vốn được giao không đủ nên thành phố không thể giải ngân thanh toán khối lượng hoàn thành cho các nhà thầu. Từ đó, ảnh hưởng đến tiến độ chung của các dự án, gây mất uy tín của TP đối với nhà tài trợ nước ngoài và phát sinh nhiều hệ lụy (như phải thanh toán lãi phát sinh do chậm thanh toán theo quy định của hợp đồng, nhà thầu tạm dừng hoặc ngừng thi công). 

Vì vậy, để tạo thuận lợi cho công tác giải ngân nguồn vốn ODA và vay ưu đãi nước ngoài, UBND TP.HCM kiến nghị Bộ Tài chính sớm có ý kiến về kết quả thẩm định cho vay lại của Chương trình DPO-1 để có cơ sở tiến hành ký Hiệp định tài trợ, hợp đồng cho vay lại và thực hiện giải ngân khoản vay trong năm 2019. 

Mặt khác, do tính chất đặc thù của nguồn vốn ODA, TP.HCM kiến nghị Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư nghiên cứu phương thức giao kế hoạch vốn ODA đảm bảo đáp ứng đủ vốn theo tiến độ giải ngân thực tế của dự án và tiến độ cấp vốn của các nhà tài trợ để đảm bảo tiến độ thực hiện dự án theo đúng các Hiệp định đã cam kết, tránh phát sinh các chi phí cam kết, lãi phạt chậm thanh toán và các khiếu kiện của nhà thầu nước ngoài, phát huy tối đa hiệu quả đầu tư của dự án. 

Đồng thời, cho phép thành phố căn cứ tiến độ giải ngân của các dự án, chủ động điều chuyển vốn trong tổng mức kế hoạch vốn được Thủ tướng Chính phủ giao, báo cáo cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để theo dõi tình hình và tiến độ thực hiện kế hoạch.