Những tác dụng của hải sâm sẽ khiến bạn bất ngờ

Tác dụng của Hải sâm (Rum biển) sẽ mang lại nhiều lợi ích bất ngờ. Hải sâm là tên gọi chung của động vật da gai thuộc lớp Holothuroidea. Không chỉ có giá trị dinh dưỡng cao, chế biến nhiều món ăn ngon miệng, công dụng của hải sâm trong y học, một vị thuốc tăng cường sức khỏe con người tự nhiên.

1. Hải sâm là gì?

Hải sâm hay có tên gọi khác là con rum biển/Đỉa biển, tên tiếng Anh là Sea Cucumber - Dưa chuột biển vì có thân hình giống quả dưa chuột. 

Theo y học cổ truyền, nó được coi là một phương thuốc quý, có nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, được ví như nhân sâm của biển nên có tên là Hải Sâm. 

Hải sâm sống trong lòng biển ở khắp vùng biển trên thế giới. Thức ăn của chúng là xác chết của các sinh vật biển, chủ yếu là các loài phù du và các chất hữu cơ trôi nổi nên còn được mệnh danh là nhân viên vệ sinh nghiêm cẩn của biển.

Không chỉ có mặt ở trong lòng biển, hiện nay, có thể gặp hải sâm với số lượng lớn tại các bè cá, trang trại nuôi cá biển của con người. 

2. Giá trị dinh dưỡng của hải sâm 

Mỗi 112 gam hải sâm có khoảng 14 gam protein, cung cấp 60 calo. Nó cũng đáp ứng 81% nhu cầu hàng ngày về vitamin B2 và 22% vitamin B3. Do đó, đây là một lựa chọn thực phẩm tốt cho những người bệnh tiểu đường và lượng đường trong máu cao vì cần tuân theo một chế độ ăn kiêng protein với ít hoặc không có chất béo.

Ngoài ra, hải sâm rất giàu protein, niacin, riboflavin và nhiều chất được cho là có tác động tốt đến sức khỏe con người, bao gồm:

- Chondroitin sulfate (Một chất được tìm thấy trong sụn của con người)

- Chất lỏng coelomic (Một hợp chất có chức năng tương tự như tế bào bạch cầu ở người)

- Axit palmitic, Stearic và Linoleic (Axit béo có tác dụng chống oxy hóa mạnh)

- Squalene (Một hợp chất hoạt động tiền thân của steroid)

- Triterpenoids (Một loại hợp chất được cho là làm chậm sự phát triển của ung thư)

Nhiều người tin rằng những hợp chất này có thể ngăn ngừa hoặc điều trị một loạt các rối loạn sức khỏe, bao gồm viêm khớp, bệnh tim mạch, táo bón, rối loạn cương dương, viêm nha chu và thậm chí một số loại ung thư. Hải sâm cũng được cho là có khả năng chống viêm, thúc đẩy quá trình chữa lành vết thương và làm chậm quá trình lão hóa.

Tuy nhiên cho đến nay, theo y học hiện đại, chưa có công bố khoa học chính thức nào công nhận rằng hải sâm có thể ngăn ngừa hoặc đặc trị, điều trị bất kỳ tình trạng bệnh lý nào chắc chắn. Nhưng, đã có một số nghiên cứu nhỏ hơn tìm hiểu về các ứng dụng y tế khả thi cho loài sinh vật biển được đánh giá cao này. Cụ thể: 

3. Công dụng của hải sâm 

Hợp chất của Hải sâm chữa nấm miệng

Chiết xuất từ ​​hải sâm được cho là có tác dụng kháng khuẩn mạnh có thể ngăn ngừa hoặc điều trị các bệnh nhiễm trùng thông thường bằng cách vô hiệu hóa vi khuẩn, nấm và các vi sinh vật gây bệnh khác.

Một nghiên cứu năm 2013 được công bố trên tạp chí Marine Drugs cho thấy rằng hải sâm có thể có hiệu quả trong việc ngăn ngừa nấm miệng, một bệnh nhiễm trùng cơ hội phổ biến do nấm Candida albicans gây ra. 

Theo nghiên cứu này, tám người lớn được cho uống một loại chiết xuất từ ​​hải sâm Nhật Bản (Stichopus Japonicus) và chín người được cho một viên giả dược. Sau bảy ngày dùng đều đặn, nhóm kê đơn S.Japonica giảm số lượng nấm C. Albicans đáng kể trên gạc miệng hơn so với nhóm được cho dùng giả dược.

Vẫn cần một nghiên cứu sâu hơn để có thể khẳng định chắc chắn tác dụng này của hải sâm.

Ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn có hại

Chiết xuất từ ​​hải sâm có thể ngăn chặn sự phát triển của một số vi khuẩn như E. coli, S. aureus và S. typhi. Đây là theo một nghiên cứu trong ống nghiệm được thực hiện trên chiết xuất hải sâm đen. Một nghiên cứu khác được thử nghiệm trên chuột cho thấy rằng hải sâm đen giúp chống lại nhiễm trùng huyết. 

Cải thiện sức khỏe tim mạch

Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy các chiết xuất trong hải sâm có thể cải thiện các rối loạn chuyển hóa góp phần gây ra bệnh tim mạch.

Một nghiên cứu năm 2013 trên tạp chí PLoS One đã báo cáo rằng những con chuột ăn chế độ ăn bao gồm hải sâm sô cô la sấy trong lò (Isostichopus badionotus) đã giảm đáng kể tổng lượng cholesterol, triglycerid và cholesterol LDL "xấu", làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.

Tương tự, một nghiên cứu năm 2016 trên tạp chí Marine Drugs đã phát hiện ra rằng chiết xuất từ ​​hải sâm đá (Actinopyga lecanora proteolysate) có thể làm giảm huyết áp cao ở chuột, với liều cao hơn sẽ giúp kiểm soát huyết áp tốt hơn.

Hỗ trợ điều trị Ung thư

Các nghiên cứu sơ bộ đã gợi ý rằng các hợp chất trong hải sâm có thể có đặc tính chống ung thư. Mặc dù các kết quả đạt được hiện này mới dựa trên các nghiên cứu trong ống nghiệm nhưng những kết quả ban đầu đã rất hứa hẹn.

Một nghiên cứu năm 2010 cho rằng Frondanol-A5P, một chất có nguồn gốc từ loài hải sâm chân cam (Cucumaria frondosa), có thể hỗ trợ trong việc điều trị ung thư tuyến tụy. Trong các thử nghiệm trên tế bào ung thư tuyến tụy ở người, chiết xuất C. frondosa có thể gây ra quá trình chết rụng (chết tế bào theo chương trình) trong các tế bào ác tính có khả năng chống chết tế bào.

Những phát hiện tương tự đã được báo cáo trong một bài đánh giá năm 2018 trên Tạp chí Khoa học Phân tử Quốc tế, trong đó nhiều chiết xuất hải sâm khác nhau có thể gây ra quá trình chết rụng ở các tế bào ung thư máu, ung thư ruột kết, ung thư gan, ung thư phổi và ung thư vú.

Tuy nhiên, các kết quả này vẫn đang dừng ở các nghiên cứu trong ống nghiệm, chưa rõ có mang lại lợi ích tương tự ở người hay không. 

4. Tác dụng của thuốc hải sâm

Theo y học cổ truyền, hải sâm vốn là động vật biển nên có tính ấm, mặn tự nhiên nên có tác dụng trong việc bổ thận (vì có muối dẫn), bổ khí huyết, kích thích tiêu hóa, thường được dùng trong các bài thuốc bồi bổ sức khỏe, chữa bệnh về sinh lý ở cả hai giới, cải thiện tình trạng thiếu máu,...

Một số bài thuốc quý từ Hải sâm được truyền lại từ nhiều đời các bạn có thể tham khảo, nghiên cứu: 

- Bài thuốc từ hải sâm trị thiếu máu: Lấy hải sâm và đại táo (đã được bỏ hạt), rửa sạch, sấy khô, nghiền thành bột, uống ngày 2 lần, mỗi lần lấy 9g mỗi loại, hòa với nước ấm trước khi dùng.

- Bài thuốc Hải sâm hỗ trợ bồi bổ sức khỏe: Làm sạch 20g Hải sâm, nấu cháo loãng, ăn vào bữa sáng. Dùng trong 7 ngày liên tục. Bài thuốc này cũng hỗ trợ điều trị suy nhược thần kinh, nếu ai hay đau đầu mệt mỏi có thể nấu ăn thường xuyên.

- Bài thuốc giảm đau lưng do thận hư từ hải sâm: Hải sâm tươi 30g làm sạch ninh với 60g xương sống lợn và 15g hạch đào, ăn trong ngày.

- Cải thiện táo bón do bị âm hư: Lấy 30g Hải sâm, hầm cùng 100g ruột già lợn, 20g mộc nhĩ đen, nêm nếm gia vị vừa miệng, có thể ăn trong thời gian dài. 

- Hỗ trợ điều trị di tinh: Hải sâm 50g, cật dê 1 đôi, kỷ tử 10g, đương quy 12g. Cho các vị trên vào nồi nấu chung cùng với 1 lít nước hầm đến khi nhừ. Ăn ngày 1 lần. Ăn liền 1 tuần.

5. Tác dụng của hải sâm ngâm rượu

Tác dụng của hải sâm khi ngâm rượu, đặc biệt được kết hợp với hải mã sẽ là một vị thuốc cải thiện các tình trạng suy giảm sinh dục ở cả nam lẫn nữ. Cụ thể ở nam sẽ hỗ trợ điều trị tình trạng bị di tinh hoặc bị tảo tiết. Với ở nữ, hải sâm ngâm rượu giúp chống lãnh cảm. 

Hướng dẫn chế biến hải sâm ngâm rượu:

Do hải sâm là động vật ăn xác chết, sống trong lòng biển nên khi chế biến cần phải rửa sạch cát, bụi, chất bẩn bám bên ngoài chúng. Sau đó, dùng ngón tay ẩn vào trong miệng hải sâm để lộn ruột từ bên trong ra ngoài. Loại bỏ hết các cơ quan bên trong. Rửa lại bằng nước sạch một lần nữa, rồi tiếp tục rửa bằng rượu/nước gừng để khử tanh. Bóp đều, ngâm trong 30 phút. Sau đó vớt hải sâm ra để ráo, bỏ phần rượu gừng vừa bóp đi. 

Có thể dùng hải sâm tươi hoặc hải sâm sấy khô để ngâm rượu. Xin được hướng dẫn hải sâm ngâm rượu như sau: 

Hải sâm sau khi làm sạch, để ráo se bớt nước ở trên đem cắt thành miếng nhỏ, ngâm trong rượu dược dụng nồng độ 60-70%, theo tỉ lệ 1 hải sâm : 5 rượu. Sau đó cất vào vào khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời trong ba tháng thì mang bình rượu ra chiết lần thứ nhất.

Ngâm tiếp lần 2 với tỉ lệ 1 hải sâm: 4 phần rượu. Sau hai tháng chiết lần 2.

Ngâm tiếp lần 3 với tỉ lệ 1 phần hải sâm : 3 phần rượu. Ở lần 3 thì chỉ ngâm trong một tháng. Sau khi chiết xong lần 3, đem phần rượu của ba lần gộp lại, gạn bỏ lắng cặn, kết tủa, tạp chất trong dung dịch.

Lúc này có thể dùng rượu hải sâm được. Nếu bạn nào muốn tăng tác dụng của hải sâm ngâm rượu hơn có thể uống rượu hải sâm cùng với rượu thuốc theo tỉ lệ 50-50.

6. Lưu ý khi sử dụng hải sâm 

Hải sâm bổ dưỡng nhưng có thể gây dị ứng ở những người bị dị ứng với động vật có vỏ. 

Hơn nữa, hải sâm có tác dụng chống đông máu (làm loãng máu) và nên tránh sử dụng hải sâm, chất bổ sung hải sâm cô đặc nếu đang dùng thuốc làm loãng máu. Bạn cũng nên tránh ăn hải sâm hai tuần trước khi phẫu thuật theo lịch trình để ngăn chảy máu quá nhiều.

Tác dụng của hải sâm hay tác dụng của thuốc hải sâm được nhiều người biết đến nhưng có thể phải qua bài viết này các bạn mới hiểu thật rõ công dụng của nó. Theo y học cổ truyền, hải sâm được cho là có đặc tính chữa bệnh, đó là lý do tại sao nó được dùng trong thực phẩm, các loại kem, mỹ phẩm, cũng như trong các chất bổ sung đường uống. Tuy còn cần đợi các nghiên cứu thêm để kết luận chính thức các tác dụng của hải sâm về sức khỏe.