Tỷ lệ tử vong ung thư ở Việt Nam cao: Do kỹ thuật điều trị hay bệnh nhân?

Tỷ lệ tử vong cao 

Tại Hội thảo phòng chống ung thư toàn quốc lần thứ 19, các chuyên gia về ung thư đều lên tiếng cảnh báo không riêng gì Việt Nam mà ung thư trở thành gánh nặng trên toàn thế giới. Ước tính đây sẽ trở thành nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới ngay cả ở các nước đang phát triển. Trên bản đồ ung thư Việt Nam đứng ở vị trí những nước trong Top 2 (thứ 78) có tỷ lệ bệnh ung thư cao. Tuy nhiên điều đáng e ngại nhất đó là tỷ lệ người tử vong do ung thư ở Việt Nam lại rơi vào top cao.

GS Nguyễn Viết Tiến – Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết chưa đầy hai thế kỷ bệnh ung thư ở nước ta tăng 2 lần, đến năm 2020 sẽ tăng hơn rất nhiều. Theo ước tính đến năm 2030 tỷ lệ ung thư ở Việt Nam khoảng 206 nghìn người trong đó 120 nghìn nam giới mắc ung thư và 86 nghìn nữ giới mắc ung thư.

Các bệnh ung thư đầu bảng ở Việt Nam là ung thư gan, ung thư vú (ở nữ giới), ung thư phổi, ung thư dạ dày, ung thư đại trực tràng.

"So với các mặt bệnh khác Việt Nam không phải cao nhất nhưng chúng ta đáng suy ngẫm dù chưa phải cao nhất nhưg con số tử vong lại cao hơn rất nhiều, Việt Nam đứng thứ 56 nước tỷ lệ tử vong vì ung thư, đây là top cao. Con số này có thể khẳng định do bệnh nhân nặng hay do kỹ thuật điều trị của nước ta chưa đáp ứng?" - GS Tiến nói.

Nếu xét về kỹ thuật, giáo sư Tiến cho rằng Việt Nam chưa phải đứng đầu thế giới nhưng đã bắt nhịp được, giáo sư Tiến cho rằng không phải ái ngại nhiều, trang thiết bị bằng mọi hình thức đã khác. Nhưng điều đáng e ngại là phát hiện bệnh muộn. Có nhiều trường hợp phát hiện sớm thì còn nấn ná đến khi điều trị thì muộn dẫn đến khó khăn trong điều trị. Chính vì thế, việc tuyên truyền người dân hiểu hơn về bệnh ung thư đang ngày càng cần thiết và quan trọng.

Phòng ung thư như thế nào?

PGS Lê Văn Quảng – PGĐ, Bệnh viện K trung ương cho rằng nguyên nhân gây ung thư đã được chỉ ra và cách phòng ung thư tốt nhất bằng việc tránh xa nguyên nhân gây ung thư.

Hiện nay, 70 % bệnh ung thư phòng tránh được. Những yếu tố nội sinh như do di truyền, gen, do tuổi tác con người không thể thay đổi nhưng các yếu tố khác ngoại sinh như chế độ dinh dưỡng, thừa cân béo phì, lười vận động, ô nhiễm môi trường mỗi người có thể tự phòng và tránh xa để hạn chế nguy cơ mắc ung thư.

PGS Quảng cho biết hiện nay, thủ phạm gây ung thư hàng đầu là thuốc lá. Không chỉ gây ung thư phổi, thuốc lá còn gây ung thư thanh quản, ung thư thực quản, ung thư vú, ung thư vòm mũi họng. 95 % ung thư phổi do thuốc lá gây ra. Hút thuốc lá không chỉ người hút bị ung thư mà hút thuốc lá thụ động cũng có nguy cơ bị ung thư.

Mặc dù tại Việt Nam đã có Luật phòng chống tác hại thuốc lá từ năm 2013, tỷ lệ hút có giảm nhưng so với các nước trên thế giới thì tỷ lệ người hút thuốc ở nước ta vẫn rất cao. PGS Quảng nhấn mạnh bỏ thuốc lá, tránh xa khói thuốc sẽ giảm nguy cơ mắc ung thư hơn.

Bia rượu cũng là tác nhân gây ung thư. Hiện nay, Luật phòng chống bia rượu đã được thông qua nhưng thực tế để mọi người hiểu về tác hại của bia rượu và hạn chế tối đa còn cần nhiều thời gian. Mỗi người hãy ngừng hút thuốc, uống rượu sẽ tự giảm nguy cơ ung thư phần nào.

Các nguyên nhân khác như yếu tố dinh dưỡng đóng vai trò mật thiết trong các bệnh ung thư. Đặc biệt là các chất bảo quản, thực phẩm không an toàn chứa thuốc bảo vệ thực vật, thực phẩm ôi thiu, cách chế biến món ăn. Tăng cường rau xanh, trái cây, các loại vitamine là cách tốt nhất ngừa ung thư. Hạn chế thực phẩm nhiều gia vị, các đồ ăn mốc, thiu để phòng ung thư.

Ngoài ra, PGS Quảng khuyến cáo nên tiêm phòng đầy đủ vắc xin ngừa ung thư như vắc xin viêm gan B trong chương trình tiêm chủng mở rộng, vắc xin ngừa ung thư cổ tử cung HPV. Các loại vi khuẩn, vi rút như HPV, HP, Viêm gan B làm tăng gánh nặng ung thư ở nước ta nhất là ung thư gan hiện nay.

Tăng cường luyện tập thể dục để phòng ung thư. PGS Quảng thông tin chương trình 10 nghìn bước chân mỗi ngày thực sự hữu hiệu và giúp ngăn ngừa bệnh ung thư nói riêng và nhiều bệnh tật khác.