Trào ngược axit dạ dày ở trẻ em: Nên ăn gì và tránh ăn gì?

Ở những người bị GERD, cơ vòng thực quản dưới (dải cơ ở đầu dưới của thực quản thường ngăn dòng chảy ngược của các chất trong dạ dày) bị thư giãn hoặc yếu đi một cách bất thường, dẫn đến trào ngược axit thường xuyên.

Ở trẻ em, GERD có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm suy dinh dưỡng và tăng cân kém, nếu nó không được chẩn đoán và điều trị.

Điều trị GERD nên dưới sự giám sát của bác sĩ nhi khoa và thường bao gồm thuốc và điều chỉnh chế độ ăn uống, lối sống. Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc kiểm soát các triệu chứng của GERD.

Sinh lý bệnh của GERD ở trẻ em

Quá trình tiêu hóa bắt đầu trong miệng, nơi thức ăn được nhai, trộn với nước bọt và nuốt. Nuốt sẽ đẩy thức ăn vào ống dẫn thức ăn hoặc thực quản để đi vào dạ dày, nơi nó trải qua quá trình tiêu hóa tiếp theo.

Đầu dưới của thực quản mở vào dạ dày được bao bọc bởi một vòng cơ được gọi là cơ vòng thực quản dưới (LES). LES luôn đóng chặt và chỉ giãn ra để thức ăn hoặc chất lỏng đã ăn vào đi vào dạ dày. Van đóng này ngăn chặn bất kỳ dòng chảy ngược của axit dạ dày hoặc chất chứa vào đường ống thức ăn.

Tuy nhiên, một LES bị rối loạn chức năng hoặc suy yếu có thể mở ra khi nó không được cho phép và làm các thành phần có tính axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản, được gọi là trào ngược axit.

Tình trạng này thường gặp ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, do hệ tiêu hóa của trẻ còn non nớt và còn đang phát triển. Do đó, chúng có thể chưa hình thành đầy đủ hoặc không có chức năng cơ LES, có thể mở đường cho trào ngược axit.

Trẻ em thường phát triển ngoài giai đoạn này khi chúng lớn hơn. Tuy nhiên, nếu tình trạng trào ngược axit diễn ra thường xuyên và trở thành tình trạng mãn tính, nó sẽ dẫn đến GERD.  

Các triệu chứng phổ biến của GERD ở trẻ em

Các triệu chứng của GERD ở trẻ em rất đa dạng và có thể khác với triệu chứng của GERD ở người lớn. Các triệu chứng phổ biến có thể là một hoặc nhiều trong số những điều sau:

• Thường xuyên bị nôn trớ, khạc nhổ hoặc nôn mửa, thường là sau khi ăn
• Nôn mửa, nghẹt thở và nấc cụt
• Trẻ thường xuyên và có những cơn ho về đêm
• Từ chối ăn hoặc chỉ ăn một lượng nhỏ hoặc kén ăn trong giờ ăn
• Không tăng cân
• Khó nuốt
• Đau bụng
• Cảm giác nóng ở ngực hoặc ợ chua, thường sau khi ăn và có thể nặng hơn vào ban đêm
• Ở trẻ em dưới 12 tuổi, các triệu chứng hen suyễn bao gồm thở khò khè và ho khan

Thực phẩm tốt cho trẻ bị GERD

Chế độ ăn uống đóng một vai trò quan trọng trong việc quản lý GERD ở trẻ em. Liệu pháp dinh dưỡng cho GERD ở trẻ em thường tập trung vào việc điều chỉnh chế độ ăn uống nhằm đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ để tăng trưởng và phát triển tối ưu đồng thời làm giảm các triệu chứng. 

Nói chung, các mô hình ăn uống lành mạnh nhấn mạnh vào thực phẩm giàu chất dinh dưỡng bao gồm rau, trái cây không có múi, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc được khuyến khích:

• Rau: Một loạt các loại rau giàu chất dinh dưỡng. Một số ví dụ là rau xanh, cần tây, dưa chuột, rau củ (khoai lang, cà rốt, củ cải đường) và súp lơ
• Trái cây: Nhiều loại trái cây không có múi như dưa, chuối, táo và lê
• Ngũ cốc nguyên hạt: Nhiều loại ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch, gạo lứt, bánh mì nguyên hạt và ngũ cốc
• Protein nạc: Trứng, cá và protein thực vật như đậu lăng, đậu

Thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm bệnh GERD ở trẻ em

Thực phẩm không gây ra GERD, nhưng một số thực phẩm có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Các loại thực phẩm làm trầm trọng thêm bệnh GERD ở mỗi trẻ là khác nhau.

Cha mẹ hoặc người chăm sóc trẻ em bị GERD nên duy trì nhật ký ăn uống và ghi lại tất cả các loại thực phẩm được tiêu thụ hàng ngày để xác định và tránh các loại thực phẩm gây ra các triệu chứng GERD.

Nói chung, tốt nhất là nên tránh hoặc hạn chế các loại thực phẩm sau được biết là có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng GERD: 

• Thực phẩm giàu chất béo như thực phẩm chiên, thức ăn nhanh, bánh pizza, đồ ăn nhẹ chế biến sẵn, khoai tây chiên, pho mát và các loại thịt có nhiều chất béo như thịt xông khói và xúc xích. Những thực phẩm này có thể được thay thế bằng các lựa chọn thực phẩm lành mạnh hơn như protein nạc và thực phẩm có nguồn gốc thực vật và bằng cách nướng thay vì chiên.
• Thực phẩm và nước trái cây có tính axit như trái cây họ cam quýt, cà chua và nước sốt làm từ cà chua
• Thực phẩm cay, ớt, hành tây
• Sô cô la
• Bạc hà
• Cà phê, trà và đồ uống có chứa caffeine khác
• Nước giải khát có ga

Thay đổi lối sống để quản lý GERD ở trẻ em

Thời gian của các bữa ăn cũng quan trọng như loại thực phẩm được tiêu thụ để làm giảm các triệu chứng của GERD: 

• Tiêu thụ các bữa ăn nhỏ, thường xuyên thay vì các bữa ăn lớn, giàu calo.
• Tránh ăn ngay trước khi nằm. Ăn tối ít nhất 3 giờ trước khi đi ngủ.
• Nếu trẻ bị thừa cân hoặc béo phì, nên quản lý cân nặng dưới sự giám sát của nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Quản lý trào ngược axit ở trẻ sơ sinh bú bình

Trào ngược axit thường gặp ở trẻ sơ sinh trong năm đầu đời và thường cải thiện trong những năm trẻ mới biết đi. Tuy nhiên, nếu tình trạng trào ngược xảy ra thường xuyên và nghiêm trọng, nó có thể ảnh hưởng đến sự tăng cân và tình trạng dinh dưỡng của trẻ.

• Điều quan trọng là phải tìm kiếm sự trợ giúp y tế từ bác sĩ nhi khoa ngay lập tức nếu cha mẹ hoặc người chăm sóc nhận thấy bất kỳ triệu chứng trào ngược bất thường nào.
• Nói chung, đối với trẻ bú bình có triệu chứng trào ngược nhẹ, nên bế trẻ ở tư thế thẳng trong 30 phút sau khi bú và thường xuyên cho trẻ ợ hơi trong khi bú.

• Nên tránh cho ăn quá nhiều.
• Bác sĩ nhi khoa có thể khuyên bạn nên thêm một lượng nhỏ ngũ cốc gạo vào sữa công thức để làm đặc. Điều này chỉ nên được thực hiện dưới sự giám sát y tế.
• Trong một số trường hợp nghi ngờ trẻ không dung nạp hoặc dị ứng thực phẩm ở trẻ bú sữa công thức, bác sĩ nhi khoa có thể đề nghị một loại sữa công thức ít gây dị ứng.
• Điều quan trọng là phải hợp tác chặt chẽ với bác sĩ nhi khoa và các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe để đảm bảo dinh dưỡng tối ưu trong giai đoạn tăng trưởng và phát triển quan trọng này.

Dị ứng thực phẩm ở trẻ em có thể gây ra trào ngược axit không?

Dị ứng thực phẩm và không dung nạp thực phẩm có liên quan đến trào ngược axit và làm trầm trọng thêm các triệu chứng GERD. Trẻ em có thể phát triển không dung nạp hoặc phản ứng dị ứng với bất kỳ loại thực phẩm nào. Tuy nhiên, dị ứng sữa và lúa mì / gluten rất phổ biến ở trẻ em.

Nếu nghi ngờ không dung nạp hoặc dị ứng thực phẩm là nguyên nhân cơ bản của các triệu chứng GERD, điều cần thiết là phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế với bác sĩ nhi khoa của trẻ, bác sĩ có thể đề nghị loại bỏ nghiêm ngặt thực phẩm gây ra các phản ứng bất thường, điều này cần được thực hiện dưới sự giám sát y tế.

Ví dụ, nếu một đứa trẻ bị dị ứng sữa, thì sữa và các sản phẩm có chứa sữa phải tránh xa và cần có các lựa chọn thực phẩm thay thế an toàn để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng, việc này cần được thực hiện dưới sự giám sát của các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Chế độ ăn uống và lối sống đóng một vai trò quan trọng trong việc cải thiện các triệu chứng GERD. Một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh được tùy chỉnh để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng và lối sống cũng như sở thích ăn uống của từng trẻ là điều quan trọng để quản lý lâu dài GERD.

Nói chung, các mô hình ăn uống lành mạnh bao gồm rau giàu chất dinh dưỡng, trái cây không có múi, ngũ cốc nguyên hạt và protein nạc được khuyến khích. Nên tránh hoặc hạn chế các loại thực phẩm có liên quan đến các triệu chứng GERD và gây trào ngược axit.

Theo Emedihealth