Các nghiên cứu của Herman Pontzer về hoạt động và tiêu hao năng lượng của xã hội săn bắn hái lượm châu Phi đã cho thấy rằng tập thể dục không phải là một công cụ giảm cân quá hiệu quả.
- Đàn ông sắp lập gia đình cần biết về sức khỏe sinh sản trước khi quá muộn
- Vì sao “cậu nhỏ” khi “lên nòng” thường bị cong?
Tập thể dục giúp bạn đốt cháy calo và giảm cân, phải không? Không hẳn như vậy, theo Herman Pontzer, một chuyên gia hàng đầu về trao đổi chất và sự phát triển của nó trong lịch sử loài người.
Pontzer trình bày nghiên cứu đằng sau suy nghĩ của mình trong cuốn sách Burn: New Research Blows the Lid Off How We Really Burn Calories, Stay Healthy, and Lose Weight.
Tập thể dục thôi là chưa đủ
Cuốn sách nói rằng mặc dù điều quan trọng là tập thể dục để duy trì sức khỏe tổng thể tốt, nhưng về lâu dài, nó sẽ không giúp bạn giảm cân.
Ông Pontzer cho biết tập thể dục có thể làm giảm cân nặng của bạn trong 10 tháng đầu tiên hoặc lâu hơn, nhưng sau đó bạn sẽ trở lại cân nặng ban đầu, ngay cả khi bạn tuân thủ chế độ tập luyện của mình.
Đó là bởi vì cơ thể bạn đã tiến hóa để có một ý tưởng cố định về mức tiêu hao năng lượng hàng ngày của bạn và mức tiêu hao đó sẽ quay trở lại vị trí ban đầu sau 10 tháng đó, bất kể bạn đang làm gì.
Các động cơ trao đổi chất của bạn - chủ yếu là vùng dưới đồi - làm việc chăm chỉ để giữ mức tiêu hao năng lượng của bạn trong một giới hạn hẹp, cho dù bạn có tập thể dục hay không và cơ thể sẽ bù đắp cho bất cứ điều gì mà bạn làm để ảnh hưởng đến nó.
Mặc dù nghe có vẻ ngược đời, nhưng khi bạn tập luyện chăm chỉ trên máy chạy bộ, sau vài tháng, bạn thực sự không đốt cháy nhiều năng lượng hơn so với khi bạn tránh đến phòng tập thể dục và thay vào đó xem TV trên ghế dài.
Điều này có sự phân nhánh quan trọng đối với các chiến lược giảm cân, ông Pontzer nói.
Nếu năng lượng đi ra ngoài - năng lượng mà bạn tiêu tốn trong khi tập thể dục - không ảnh hưởng đến cân nặng của bạn, thì chính năng lượng đi vào đã khiến bạn tăng cân. Những gì đang đi vào là thức ăn. Vì vậy, cách duy nhất để giảm cân là kiểm soát những gì bạn ăn, ông cho biết.
Có một quan điểm lâu đời về sức khỏe cộng đồng cho rằng một trong những thay đổi lâu đời trong cuộc sống hiện đại là sự suy giảm về thể chất”, ông Pontzer nói trong một bài giảng có tên “Healthy as a Hunter-Gatherer – Insights From Small-Scale Societies” (tạm dịch: Sức khỏe như một người săn bắn hái lượm – Hiểu biết sâu sắc từ các xã hội quy mô nhỏ).
“Tức là, dân số công nghiệp hóa hiện đại ít hoạt động hơn so với những người cùng lứa tuổi tổ tiên của họ nên họ đốt cháy ít calo hơn, họ đốt cháy ít năng lượng hơn mỗi ngày. Khi lượng calo giảm ít hơn, chúng ta đốt cháy ít calo chất béo hơn và do đó tăng cân. Do đó, chúng ta bị béo phì”, ông nói.
Ông Pontzer nói, vấn đề với lý thuyết này là nghiên cứu của ông với Hadza, một xã hội săn bắn hái lượm năng động ở miền bắc Tanzania, cho thấy mức tiêu hao năng lượng của họ không khác gì mức tiêu hao năng lượng của những người ít vận động ở Mỹ.
Mặc dù có một lối sống khắt khe, từ săn bắn động vật hoang dã và tìm kiếm thực vật - hoạt động thể chất mỗi ngày nhiều gấp 5 đến 10 lần so với hầu hết phụ nữ ở Hoa Kỳ hoặc Châu Âu – nhưng bộ lạc Hadza vẫn đốt cháy cùng một lượng calo một cách đáng ngạc nhiên như những người ít vận động hơn ở Hoa Kỳ.
Sự khác biệt là bộ lạc tiêu tốn nhiều calo hơn cho hoạt động và ít hơn cho các nhiệm vụ vô hình khác trong cơ thể - chẳng hạn như chống viêm, phản ứng với căng thẳng và những thứ khác khiến chúng ta bị bệnh.
Mặc dù mức tiêu hao năng lượng gần như giống nhau ở hai nhóm, nhưng béo phì rất hiếm ở các xã hội như Hadza. Ông kết luận, yếu tố chính phải là chế độ ăn uống của họ.
Một trong những mối quan tâm hàng đầu của ông Pontzer là bệnh béo phì.
Ông nói: “Tôi nghiên cứu cách cơ thể chúng ta tiến hóa và cách quá trình tiến hóa đưa chúng ta đến cơ thể như ngày nay, xem xét quá trình trao đổi chất, tập thể dục, hoạt động và chế độ ăn uống từ góc độ tiến hóa”.
Phải đi đôi với chế độ ăn phù hợp
Sau quá trình nghiên cứu ông nhận ra cách chúng ta sản xuất thực phẩm ngày nay bơm vào rất nhiều năng lượng, tức là calo và nó cũng ít gây no hơn, vì vậy chúng ta ăn nhiều hơn. Đây có thể là gốc rễ của vấn đề béo phì.
Vậy chúng ta nên ăn gì? Theo suy nghĩ về hệ vi sinh đường ruột, sự đa dạng là rất quan trọng. Ông Pontzer chỉ trích về chế độ ăn kiêng Paleo hiện đại đang cố gắng thiết kế giống với những gì tổ tiên của loài người săn bắn hái lượm hình thành từ hàng nghìn năm trước.
Các thợ săn chia sẻ phần thưởng của họ với những người hái lượm, vì vậy mọi người đều ăn một chút mọi thứ, ông giải thích.
Chất xơ rất quan trọng, nhất là vì nó làm bạn no, vì vậy bạn sẽ ăn ít hơn. Ông lưu ý rằng người Hadza nhai rễ dạng sợi và rau, họ ăn có xu hướng dưới dạng xơ hơn là nhiều thịt như phiên bản siêu thị.
Ông Pontzer không phải là người ủng hộ chế độ ăn hoàn toàn dựa trên thực vật nhưng lưu ý rằng tổ tiên của chúng ta chắc chắn đã ăn thịt khi họ có thể giết hoặc ăn cắp thứ gì đó từ kẻ săn mồi khác, vì vậy chúng ta đã tiến hóa để ăn thịt.
Nhưng sự sẵn có của thực vật ở hầu hết các vùng có nghĩa là họ đã ăn nhiều thực vật hơn thịt.
Ông nói, chế độ ăn kiêng của người săn bắn hái lượm có rất nhiều loại thực vật và quả mọng, đồng thời lưu ý rằng đây không phải là thực phẩm giàu năng lượng nên sẽ không dẫn đến tăng cân.
Pontzer lo lắng rằng việc biết rằng tập thể dục không dẫn đến giảm cân sẽ khiến mọi người ngừng tập thể dục. Điều đó không nên xảy ra. Tập thể dục - đặc biệt là đi bộ - là yếu tố đóng góp chính cho sức khỏe của các xã hội săn bắn hái lượm.
Mặc dù nó không phải là một công cụ tuyệt vời để giảm cân, nhưng nó rất tốt cho mọi khía cạnh khác của sức khỏe con người, bao gồm cả sức khỏe tâm thần.
Chuyên gia tiết lộ bí mật ít ai biết về “tinh binh” khiến chị em phải bất ngờ
Việc người đàn ông có “xuất” 6000 lần trong đời là một điều không đúng với tất cả mọi người. Mặc dù đàn ông có số lượng tinh trùng hạn chế, nhưng điều đó không có nghĩa là họ chỉ có thể xuất tinh 6.000 lần.
