Cà cuống là gì? Tổng hợp những món đặc sản từ cà cuống

1. Cà cuống là gì?

Cà cuống (Tên khoa học: Lethocerus indicus) có kích thước lớn hay còn được gọi với cái tên sâu quế, đà cuống, long sắt. Đây là loại côn trùng thuộc bộ Cánh nửa (Hemiptera), họ Chân bơi Belostomatidae.

Nếu được dùng hợp lý thì loại côn trùng này sẽ mang đến nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe và chữa bệnh hiệu quả.

Địa điểm thường sinh sống của cà cuống đó là các đầm lầy, sông suối, ao hồ ở những nước như: Ấn Độ, Nga, Australia, Việt Nam,...

Ở nước ta, vùng phân bố cà cuống phổ biến đó là trên những khu vực có nhiều sông ngòi từ Bắc vào Nam, đặc biệt là ở Đồng bằng Sông Cửu Long. Mặc dù vậy loài sinh vật này đang mỗi lúc một khan hiếm vì môi trường bị ô nhiễm.

2. Đặc điểm và hình ảnh con cà cuống

Cà cuống là loại côn trùng có vẻ ngoài tương đối giống với loài gián. Chúng có cơ thể hình lá, dẹt, nhất là khi còn non. Rộng khoảng 2,5cm và dài khoảng 6 – 7cm hoặc hơn. Trên thân xuất hiện nhiều vạch màu đen bóng, có màu nâu xám pha vàng nhạt.

Phần đầu nhỏ, có 2 mắt to tròn, miệng là 1 ngòi nhọn để hút thức ăn. Phần ngực dài khoảng 1/3 thân với 6 chân dài và chắc khỏe. Phần bụng có màu vàng nhạt, có lông mịn và ở phía trên có gắn thêm một đôi cánh mỏng nửa cứng nửa mềm.

Ở những con đực, dưới ngực sẽ có thêm 2 túi nhỏ và dài được gọi là bọng cà cuống. Trong đó có chứa một chất lỏng trong với mùi thơm rất mạnh được dùng để làm vũ khí tấn công kẻ địch.  Đồng thời, giúp xua đuổi địch thủ và dụ con cái đến giao phối.

Chất dịch này thường được dùng để làm thành tinh dầu cà cuống với mùi thơm tựa như quế.

Cà cuống là loại côn trùng được dùng để làm nguyên liệu chế biến thành những món ăn thơm ngon. Thịt cà cuống vừa béo ngậy, hấp dẫn vừa chứa nhiều dinh dưỡng, giúp bồi bổ và hỗ trị một số bệnh cho con người.

3. Vị thuốc cà cuống

Theo Đông y, cà cuống là vị thuốc có vị ngọt cay, tính bình và không độc. Trong từng bộ phận của loài côn trùng này sẽ có chứa nhiều thành phần khác nhau.

Chẳng hạn ở thịt và trứng có chứa hàm lượng khá cao protein, lipid cùng các vitamin. Còn trong tinh dầu cà cuống có chứa chất thơm là hexanol acetate.

Bộ phận thường được sử dụng để làm vị thuốc của cà cuống đó là thịt, trứng và tinh dầu. Cà cuống được thu bắt vào khoảng từ tháng 4 cho đến tháng 9 và được vắt bỏ cánh đi và thường được dùng tươi sống.

Cách để lấy tinh dầu cà cuống:

Những con cà cuống đực được lấy phần tinh dầu bằng cách như sau:

Rạch một đường ngang ngay giữa đôi chân thứ 3 bằng đầu nhọn của que tre hoặc mũi dao. Khi gập bụng cà cuống xuống, bạn sẽ thấy có 2 túi tinh dầu. Dùng kẹp gắp nhẹ nhàng túi tinh dầu ra. Lưu ý thực hiện thao tác nhẹ nhàng để tránh làm rách túi.

Dùng vật nhọn để chích túi và lấy tinh dầu cho vào lọ khô, sạch. Để bảo quản tinh dầu này được lâu, nên dùng lọ có nút mài để đựng.

4. Tác dụng cà cuống

Từ lâu đời, cà cuống được biết đến là một trong những "sơn hào hải vị" dùng để làm vật cống dâng lên.

Cà cuống có chứa thành phần có dược tính nên không chỉ giúp làm gia vị và chế biến món ăn mà còn được dùng làm vị thuốc. Theo các tài liệu Đông Y, đây là loại côn trùng có tác dụng bổ thận, vị ngọt, tính bình, không độc.

Tinh dầu cà cuống có thể được dùng trong một số trường hợp yếu sinh lý ở nam giới. Nó giúp tạo nên sự hưng phấn và tăng khả năng sinh dục ở mức độ nhẹ.  Được dùng để điều chế thuốc bổ thận, tráng dương và lợi tiêu hóa.

Kết quả nhiều thực nghiệm y khoa cho thấy, tinh dầu từ cà cuống được dùng để  làm chất kích thích thần kinh nếu dùng ở liều thấp.

Trứng và thịt của cà cuống có hàm lượng lớn protein, lipid cùng các loại vitamin. Đây là những dưỡng chất có tác dụng bồi bổ và hồi phục sức khoẻ rất tốt.

5. Các món đặc sản cà cuống ngon, nổi tiếng

+ Bánh cuốn nước mắm cà cuống

Bánh cuốn nước mắm cà cuống nổi tiếng ở Hà Nội là món ăn ngon phải nhắc đến trước tiên.

Địa điểm nổi tiếng có bán món ăn tại vùng đất thủ đô đó là Thanh Trì. Đây là làng nghề bánh cuốn truyền thống có hương vị vang danh khắp nơi. Những miếng bánh trắng ngà nóng hổi, mỏng nhưng dẻo dai được làm từ gạo tẻ, toả những làn khói trắng xoa dịu đi cái lạnh khi tiết trời sang Thu.

Món ăn này không thể thiếu nguyên liệu cà cuống. Những con cà cuống toả mùi hương thơm nức mũi khi được nướng trên bếp than.

Bát nước mắm truyền thống khi có cà cuống cắt nhỏ mang vị hăng đến lạ lùng. Chấm bánh cuốn mỏng nhưng dẻo dai được làm từ gạo tẻ với ít nước mắm cà cuống thơm, thêm vài lá rau sống đậm vị. Tuy đơn giản nhưng đặc biệt để lại ấn tượng khiến bao người phải say đắm, mê mẩn.

+ Cà cuống chiên giòn

Cà cuống chiên giòn với hương vị thơm ngon và hấp dẫn là đặc sản của miền Nam. Loài côn trùng này sau khi làm sạch xong sẽ được ướp với chanh, tỏi, đường, bột ngọt và nước mắm cho ngấm hết gia vị.

Tiếp đó là bắc một cái chảo lên bếp, thả cà cuống vào chiên với lửa lớn.  Vớt ra để cho ráo dầu và trang trí thêm ít dưa leo, rau sống, cà chua.

Với màu sắc vàng bắt mắt, miếng cà cuống chiên giòn rụm, có vị béo ngậy và đậm đà tan dần trong miệng. Nước chấm có công thức đặc biệt, giúp món ăn thơm ngon này tăng thêm hương vị.

Dù khá đắt đỏ ( dao động khoảng từ 500.000 - 600.000 đồng/ phần/ 12 con) nhưng cà cuống chiên giòn với vị là lạ, cuốn hút một cách khó cưỡng đã là món ăn được nhiều người yêu thích và tìm mua để thưởng thức.

+ Nước mắm cà cuống

Nước mắm cà cuống thơm ngon, hương vị độc đáo được biết đến là một loại gia vị hảo hạng. Sau khi được nướng chín trên bếp than, cà cuống sẽ được đem ngâm vào lọ nước mắm ngon trong khoảng 2 - 3 ngày.

Vị hơi hăng, cay cay hoà lẫn với vị mặn đậm đà tạo nên nét ấn tượng của nước mắm cà cuống. Có thể dùng kèm loại nước chấm tuyệt hảo này để nêm với nước dùng phở, bún bò hay chỉ đơn giản là chấm với các món khác.

+ Bún thang cà cuống

Bún thang cà cuống là món ăn dân dã trong lớp vỏ quý tộc rất được yêu thích và được xem là một đặc sản nổi tiếng của nền ẩm thực Hà thành. Cái hồn độc đáo của món ăn được tạo nên bởi phần nước mắm được pha chế đặc biệt.

Hương vị của bún thang Hà Nội để lại ấn tượng không bao giờ quên. Từ vẻ ngoài cho đến hương vị đều rất hấp dẫn. Với 20 nguyên liệu chế biến, cùng đó là sợi bún mềm dai vừa đủ hoà quyện với thịt gà xé nhỏ, trứng rán, giò thái chỉ, ruốc tôm,...trong phần nước dùng rất ngon ngọt.

Đặc biệt, điểm nhấn của món ăn đặc sản này đó là bát nước chấm thơm ngát, được pha với tinh dầu cà cuống. Hương vị riêng biệt này sẽ khó có món ăn nào có được. Chính cái hương vị ấy đã tạo nên ấn tượng đậm sâu mà dù thưởng thức đã lâu, người ta vẫn luôn nhớ về.

Trên đây là cung cấp thông tin về Cà cuống là gì. Hy vọng bài viết trên sẽ mang đến bạn đọc nhiều thông tin giá trị.