Hoa mai xanh - Vẻ đẹp lãng mạn của "loài hoa của Chúa"

I. Tên gọi và nguồn gốc của hoa mai xanh

Hoa mai xanh có tên khoa học Petrea Volubilis. Trong đó Volubilis có nghĩa là cặp đôi vì loài hoa này rất đặc biệt đài hoa và hoa xếp chồng lên nhau như hai bông hoa, vì thế hoa còn được gọi là hoa Đôi.

Cái tên Petrea của hoa Mai xanh vốn được đặt theo tên của chúa Petre, người có một khu vườn thực vật vô cùng đẹp mắt và độc đáo. Còn Volubilis theo tiếng La tinh có nghĩa là một cặp, ám chỉ cấu tạo độc đáo của loài hoa này.

Ngoài ra hoa mai xanh còn có nhiều tên gọi khác như cây bông xanh, cây mai tím, cây chim xanh, cây giấy nhám…

Hoa mai xanh có nguồn gốc từ Mexico và Trung Mỹ, được tìm thấy nhiều nhất ở các khu vực nhiệt đới nước Mỹ, vùng Caribbean và bờ biển Đại Tây Dương. Hiện nay hoa đã được nhân giống và trở nên phổ biến ở các vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới.

II. Đặc điểm của hoa mai xanh

Hoa mai xanh là loài cây thân leo, thân tròn, có vỏ sần sùi, có màu xanh khi còn non và chuyển dần sang xám (hoặc nâu xám) khi già, chiều dài thân có thể lên đến 10 – 12m.

Lá cây mọc đối xứng, có hình bầu dục, thuôn nhọn 2 đầu, rộng từ 4 – 7 cm, chiều dài thường gặp từ 7 – 10 cm (nếu cây phát triển tốt có thể dài đến 12 – 22 cm). Lá có màu xanh đậm quanh năm, trên lá nổi rõ vân, khi sờ vào sẽ cảm thấy nhám.

Hoa mai xanh rất đặc biệt, hoa nhỏ, cánh hoa tròn, nhẹ, uốn cong, có màu xanh hoặc xanh tím, đài hoa có màu nhạt hơn, gồm 5 cánh thuôn dài, thẳng, trông như những ngôi sao. Đài và hoa trông như hai bông hoa riêng biệt, xếp chồng lên nhau, bởi vậy hoa còn có tên là hoa đôi. Hoa mọc thành chùm khoảng 15 – 30 bông hoa, đường kính mỗi chùm hoa khoảng 30 cm, dài khoảng 20 – 40 cm. Hoa mọc từ nách lá nên rất sai hoa, những cành hoa uốn lượn với dài đặc những chùm hoa rũ xuống.

Hoa nở khoảng 1 tuần nhưng các đài hoa lại rất bền, không bị rụng, khi già màu nhạt dần và chuyển thành xanh xám. Hoa mai xanh nở liên tục từ mùa xuân sang mùa thu (nở rộ nhất vào mùa xuân và ít dần khi sang thu). Cây cũng có quả nhưng hiếm.

Loài cây này có tuổi thọ rất lâu, ưa ánh sáng, hợp với loại đất có tính axit, cây sinh trưởng và phát triển mạnh, có thể leo, bám vào thành giàn, nếu không có gì bám, cây sẽ mọc thành cây bụi tròn, đây cũng là một nét độc đáo của hoa mai xanh.

III. Ý nghĩa của hoa mai xanh

Mỗi loài hoa đều mang một ý nghĩa riêng, hoa mai xanh cũng không là ngoại lệ. Với những chùm hoa màu xanh tím, rũ nhẹ, hoa mai xanh tượng trưng cho sự đầm ấm, hạnh phúc của gia đình.

Hoa mai xanh có sức sống mãnh liệt, thân dây leo phát triển mạnh mẽ vì vậy chúng còn có ý nghĩa mang đến nhiều tài lộc, hạnh phúc, giàu sang phú quý cho gia chủ.

Ngoài ra, hoa mai xanh còn có mùi hương dịu dàng, thanh thoát, nở rộ vào mùa xuân nên cũng mang ý nghĩa báo hiệu xuân về.

IV. Công dụng của hoa mai xanh

Hoa mai xanh là loại thân leo dễ trồng và dễ chăm sóc, thích nghi tốt với nhiều môi trường, lại mang vẻ đẹp độc đáo nhưng không kém phần lãng mạn nên rất thích hợp để trồng làm cây cảnh trong nhà. Cây dễ leo giàn và phát triển nhanh chóng, do vậy rất nhiều người ưa thích trồng cây leo ban công, hàng rào, vừa có thể che nắng, lại tôn lên vẻ đẹp cho ngôi nhà của bạn.

Hoa mai xanh có nhiều lá, màu xanh đậm, nên thanh lọc không khí rất tốt, mang lại không gian tươi mát, giúp điều hòa nhiệt độ cho ngôi nhà.

Hoa mai xanh có thể leo giàn xích đu hoặc ghế ngồi, tạo nên sự thơ mộng, mang đến cảm giác như bạn đang lạc vào thế giới cổ tích.

Khi về già, thân hoa mai xanh hóa gỗ nên rất được nhiều người ưa thích sử dụng làm cây cảnh nghệ thuật (nghệ thuật bonsai), cây lâu năm có gốc cổ thụ thì giá trị rất cao. Ngoài ra, khi dùng thân gỗ của hoa mai xanh làm trụ để các loại dây leo khác bám vào và ra hoa cũng tạo nên một nét độc đáo của riêng ngôi nhà bạn.

V. Các loại hoa mai xanh phổ biến ở nước ta

Như đã nói trên, hoa mai xanh có nguồn gốc từ Mexico và Nam Mỹ nhưng đã được nhân giống và trở nên phổ biến ở các vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, trong đó có Việt Nam.

Hiện nay, trên thị trường nước ta có 2 loại được trồng phổ biến nhất là hoa mai xanh Đà Lạt và hoa mai xanh Thái Lan. Cả hai đều cho ra nhiều hoa có màu xanh tím thơ mộng, lạ mắt, mùi thơm dịu nhẹ, ít rụng lá, ít sâu bệnh. Tuy nhiên, hai loại đều có những ưu và nhược điểm riêng, bạn nên cân nhắc trước khi chọn trồng trong nhà mình. Dưới đây là đặc điểm của từng loại để bạn tham khảo.

1. Cây hoa mai xanh Đà Lạt

Cây hoa mai xanh Đà Lạt là giống cây ưa khí hậu mát mẻ, nếu trồng ở khu vực có khí hậu nóng như ở miền nam thường khó ra hoa. Lá của cây hoa mai xanh Đà Lạt mỏng, ít lông, lá non có màu xanh nhạt, dài, thon, nhỏ.

Hoa của hoa mai xanh Đà Lạt không đổi màu nhưng nhanh rụng hơn hoa mai xanh Thái Lan. Hoa có màu xanh tím nhạt, cánh mỏng, mọc thành chùm ngắn, khi già, hoa không đổi mà mà rụng luôn.

Hoa thường nở vào mùa xuân, nếu lặt lá và ép cho hoa nở thì hoa mai xanh Đà Lạt có thể nở 2 lần/năm (thậm chí có thể được 3 lần/năm nếu ở vùng khí hậu mát mẻ như Đà Lạt). Mỗi đợt hoa nở kéo dài từ 1 – 3 tháng, tùy vào điều kiện thời tiết).

Hoa mai xanh Đà Lạt có bộ gốc đẹp và uốn lượn mềm mại hơn so với mai xanh Thái Lan.

2. Cây hoa mai xanh Thái Lan

Hoa mai xanh Thái Lan hay còn gọi là mai xanh Thái, mai tím Thái có sức sống mãnh liệt, tươi tốt quanh năm, hoa màu xanh tím, dáng hoa đẹp và đặc biệt là rất sai hoa.

Hoa mai xanh Thái Lan dễ trồng, ra hoa quanh năm, hoa nở lâu và rất sai hoa. Lá cây dày, nhám, nhiều lông, gân lá nổi rõ, có màu đậm hơn hoa mai xanh Đà Lạt. Hoa mai xanh Thái Lan to, có màu xanh tím đậm, chùm hoa dài, khi gần tàn, hoa chuyển dần sang màu xanh rồi mới rụng.

Cây không rụng lá, ít sâu bệnh do vậy được nhiều người lựa chọn. Tốc độ phát triển của hoa mai xanh Thái Lan rất nhanh, từ lúc trồng đến khi ra hoa chỉ khoảng 2 – 3 tháng. Có thể nói hoa mai xanh Thái Lan là lựa chọn tuyệt vời để làm giàn leo ban công, cổng vòm hoặc làm bonsai.

VI. Cách trồng và chăm sóc cây hoa mai xanh

Hoa mai xanh là loại cây dễ trồng, sinh trưởng và phát triển nhanh, bởi vậy việc trồng hoa mai xanh không khó nhưng để cây sinh trưởng và phát triển tốt thì không dễ. Dưới đây là một số lưu ý khí trồng và chăm sóc cây hoa mai xanh.

1. Đất trồng

Hoa mai xanh không kén đất trồng nên bạn có thể trồng được ở nhiều nơi, trên nhiều loại đất khác nhau.

Để cây sớm phát triển khỏe mạnh và ra nhiều hoa hơn thì nên lựa chọn loại đất thịt, đất pha cát, đất có nhiều chất dinh dưỡng, đảm bảo độ ẩm và phải thoát nước tốt. Đất trồng nên bón thêm mùn cưa hoặc phân hữu cơ để tăng thêm dinh dưỡng, giúp cây phát triển ổn định hơn về sau.

Ngoài ra, khi trồng hoa mai xanh trong chậu thì cũng cần chú ý đến chậu trồng. Vì không gian bên trong chậu không rộng và thoáng như khi trồng đất nên kích thước chậu rất quan trọng. Có thể lựa chọn các loại chậu có đường kính từ 50 cm và có chiều cao khoảng 35 cm. Sau khi đã chọn được chậu thích hợp thì nên trộn đất và các loại phân chuồng hoai mục như mùn cưa, vỏ trấu và ủ khoảng 20 ngày trước khi tiến hành trồng cây vào chậu.

2. Ánh sáng

Hoa mai xanh là giống cây ưa ánh sáng mạnh, vì vậy mà khi trồng nên chọn những nơi có nhiều ánh sáng, giúp cây sinh trưởng thuận lợi và phát triển tốt nhất.

3. Chọn giống

Với trình độ khoa học kỹ thuật tiên tiến như hiện nay, việc nhân giống hoa mai xanh rất phổ biến, bạn có thể dễ dàng tìm mua được loại giống tốt ở các cửa hàng cây cảnh. Để chọn được giống tốt cho cây trồng phát triển mạnh, nhanh ra hoa, bạn nên chọn mua ở những cửa hàng có uy tín, chất lượng, cây có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có tem nhãn thương hiệu.

4. Phương pháp trồng

Có 3 cách trồng hoa mai xanh là gieo hạt, giâm cành, chiết cành. Mỗi phương pháp có ưu điểm và nhược điểm riêng.

4.1. Gieo hạt

Phương pháp này ít được sử dụng bởi hoa mai xanh có quả nhưng hiếm, ngoài ra phương pháp này cũng tốn khá nhiều thời gian, cây cũng phát triển yếu hơn so với phương pháp giâm cành và triết cành.

4.2. Giâm cành, chiết cành

Hai phương pháp này tương tự nhau, tùy vào điều kiện thực tế mà bạn có thể lựa chọn phương pháp thích hợp. Điểm chung của 2 phương pháp này là dễ thực hiện và cây có thể giữ nguyên những đặc tính tốt từ giống cây ban đầu.

Khi chọn cành để giâm hoặc chiết, bạn cần chú ý đến độ lớn và chiều dài cảu cành. Độ lớn của cành không nên quá lớn vì như vậy cây sẽ khó sống hơn, đường kính thích hợp của cành khoảng 5mm.Tùy theo độ lớn của cành mà chọn độ dài thích hợp. Độ dài của cây phù hợp nhất từ 12 – 15 cm. Nếu cành ngắn quá thì khó ra rễ cành dài quá thì dễ bị khô.

5. Thời gian trồng

Cây hoa mai xanh có thể trồng vào bất cứ mùa nào trong năm. Tuy nhiên, để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho cây sinh trưởng và phát triển thì bạn nên trồng vào mùa xuân và mùa thu. Đây là hai vụ mùa thích hợp nhất để trồng cây mai xanh vì thời gian này ẩm nhiều, khí hậu mát mẻ cây sẽ sinh trưởng tốt hơn.

6. Cách chăm sóc hoa mai xanh hiệu quả

6.1. Tưới nước

Bạn nên tưới nước cho cây ngay khi trồng để cây phục hồi, phát triển. Giai đoạn này cần cung cấp lượng nước vừa đủ cho cây, khoảng 2 lần/ngày, vào sáng sớm và chiều mát. Khi cây đã sinh trưởng và phát triển tốt, hạn chế lượng nước tưới lại, khoảng 1 lần/ngày là phù hợp.

Vào mùa nắng gắt, bạn cần ủ rớm quanh gốc cây để giúp cây chống mất nước. Vào mùa mưa nên giảm lượng nước tưới và có phương pháp thoát nước tốt để tránh tình tràng ngập úng, thối rễ và chết.

6.2. Bón phân

Hoa mai xanh là loại cây dễ chăm sóc và phát triển nhanh do vậy không cần phải bón quá nhiều phân cho cây. Sử dụng phân mùn hoai mục bón cho cây khi trồng, trung bình 2-3 tháng bón 1 lần. Khi cây chuẩn bị ra hoa có thể bón thúc bằng cách sử dụng NPK hòa với nước một lượng vừa phải tưới trực tiếp cho cây để giúp cây ra hoa đẹp hơn.

Trong giai đoạn hoa đang ra nụ, có thể dùng phân hữu cơ để tăng độ xốp cho đất và pha loãng với nước, phun ướt đều bề mặt lá 1 lần/tuần.

Đầu mùa đông chúng ta tiến hành bón thúc phân cho cây để cây ra nhiều hoa hơn. Có thể pha loãng phân NPK với lượng vừa đủ tưới cho cây nhằm kích thích cây ra hoa tốt hơn.

6.3. Cắt tỉa cành

Sau khi cây sinh trưởng, phát triển tốt, chúng ta có thể cắt tỉa một số cành mọc quá dài, cành sâu, cành khô và những cành không ra hoa để giúp cây thông thoáng và tập trung chất dinh dưỡng để nuôi các cành chính.

Ngoài ra việc tỉa cành còn giúp cây phòng tránh được sâu bệnh hiệu quả.

Cây giống sau khi trồng khoảng 2 – 3 tháng thì bắt đầu ra hoa. Thời gian ra hoa của cây còn phụ thuộc vào chất dinh dưỡng trong đất cũng như điều kiện ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm.

Hoa mai xanh nở chủ yếu vào mùa xuân, để hoa có thể nở đúng vào dịp tết, chúng ta nên tuốt lá trước 60 ngày và hạn chế tưới nước để cây tập trung các chất dinh dưỡng nuôi nụ hoa.

Bài viết trên là một số ít thông tin về cây hoa mai xanh cũng như cách trồng và chăm sóc chúng. Hy vọng bài viết sẽ giúp bạn trồng và chăm sóc được một cây hoa mai xanh ưng ý tại nhà.