Tại buổi tọa đàm về bệnh không lây nhiễm do Bộ Y tế và Bộ Hợp tác phát triển Đan Mạch tổ chức tại Trường Đại học Y tế công cộng ngày 5/5, các chuyên gia đều lo ngại gánh nặng bệnh tật của người Việt.
Ước tính Việt Nam hiện có khoảng 12 triệu người tăng huyết áp, gần 3 triệu người bị bệnh đái tháo đường, 2 triệu người mắc bệnh phổi mạn tính và mỗi năm có khoảng 120.000 ca mắc mới ung thư. Đặc biệt là bệnh tăng huyết áp nó có thể gây ra các bệnh lý tim mạch - nguyên nhân gây tử vong hàng đầu Việt Nam.
Theo ông Trần Quốc Bảo, Trưởng phòng Kiểm soát bệnh không lây nhiễm, Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế): Có 4 yếu tố nguy cơ phổ biến hình thành bệnh không lây nhiễm là hút thuốc, sử dụng rượu bia ở mức có hại, dinh dưỡng không hợp lý, thiếu hoạt động thể lực, dẫn đến các thay đổi sinh chuyển hóa trong cơ thể, gây thừa cân béo phí, tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu, tăng lượng đường trong máu, từ đó phát triển thành bệnh.
Đặc biệt, tăng huyết áp là nguyên nhân hàng đầu gây tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim, suy tim làm cho hàng trăm nghìn người bị tử vong, liệt, tàn phế hoặc mất sức lao động mỗi năm.
Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế đã tiến hành về cuộc khảo sát tìm hiểu nguyên nhân gia tăng bệnh không lây nhiễm ở Việt Nam. Qua khảo sát cho thấy, có hơn một nửa số người trưởng thành ở nước ta ăn ít rau, trái cây so với mức khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới (tối thiểu là 400 gam mỗi ngày của người trưởng thành). Đây là cách phòng chống nhiều bệnh tật nhưng người Việt chỉ đạt được một nửa.
Báo cáo của Viện Dinh dưỡng quốc gia cũng chỉ rõ, người Việt ăn rất ít rau với mức 170-200 gram/ngày nhưng ăn nhiều thịt với lượng trên 80 gram/ngày, gấp 3-4 lần so với những năm trước. Trong khi lượng cá chỉ đạt 60 gram/ngày, bằng 1/5 khuyến cáo của Tổ chức y tế thế giới.
Trong khi đó, 47% số nam giới trong độ tuổi trưởng thành thường xuyên hút thuốc, 77% nam giới trưởng thành uống rượu bia, trong đó 44% số người uống rượu bia ở mức nguy hại và 1/3 số người trưởng thành thiếu hoạt động thể lực.
Cùng với đó thói quen ăn mặn. Theo thạc sĩ Bảo, trung bình mỗi người ăn 9,4 gam muối mỗi ngày, gần gấp đôi mức khuyến cáo, cũng là yếu tố nguy cơ dẫn đến mắc bệnh tim mạch, đột quỵ.
Với con số 12 triệu người bị tăng huyết áp, đây là bệnh hàng đầu gây tai biến mạch máu não, nhồi máu cơ tim và các bệnh tim mạch khác khiến hàng trăm ngàn người tàn phế, mất sức lao động mỗi năm.
Đại diện Cục Y tế dự phòng đã nhấn mạnh, đã đến lúc chúng ta cần thay đổi để có một cuộc sống khoẻ mạnh, phòng chống bệnh tật.
1. Chế độ ăn hợp lý: Dưới 5g muối/ngày; tăng cường ăn rau xanh, hoa quả tươi; hạn chế thức ăn có nhiều cholesterol và axit béo no; đảm bảo đủ kali và các yếu tố vi lượng trong khẩu phần ăn hằng ngày.
2. Duy trì cân nặng hợp lý và cố gắng duy trì vòng bụng dưới 90 cm ở nam và dưới 80 cm ở nữ.
3. Không hút thuốc lá hoặc thuốc lào, hạn chế uống bia rượu.
4. Tăng cường hoạt động thể lực ít nhất 30 phút mỗi ngày.
5. Tránh các lo âu, căng thẳng, sống tích cực, nghỉ ngơi hợp lý.
6. Người trưởng thành cần thường xuyên đo kiểm tra huyết áp để phát hiện sớm bệnh tăng huyết áp. Người bị bệnh tăng huyết áp bên cạnh áp dụng các biện pháp tích cực thay đổi lối sống như trên, cần được theo dõi, quản lý bệnh lâu dài và tuân thủ điều trị theo hướng dẫn của thầy thuốc.
