Tiểu đường thai kỳ có ảnh hưởng thế nào đến sức khỏe mẹ và con?

Bệnh tiểu đường thai kỳ là gì?

Tiểu đường thai kỳ là sự rối loạn glucose ở nhiều mức độ, nó xuất hiện và phát bệnh ở thời kỳ tuần thứ 24 -28. Cơ thể sẽ mất đi chức năng sản xuất insulin cần thiết vốn có của nó. Lượng đường huyết có trong máu vì thế mà tăng lên dẫn đến những biến chứng, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe mẹ và bé.

Nguyên nhân gây bệnh tiểu đường thai kỳ

Trong cơ thể, tụy và tạng có chức năng sản xuất lượng insulin vừa đủ để điều tiết lượng đường trong máu. Khi mang thai, các hormone của nhau thai gây tác động, rối loạn quá trình sản xuất insulin cần thiết. Vì thế tụy tạng phải sản xuất insulin nhiều hơn mức bình thường, do đó có hiện tượng đề kháng insulin.

Do tụy tạng sản xuất không đáp ứng đủ, mức đường trong máu sẽ tăng và dẫn đến gây bệnh. Nguyên nhân chủ yếu gây bệnh này ở các mẹ bầu là do: Mang thai ở độ tuổi từ 35 trở lên, thừa cân béo phì, gia đình hoặc bản thân mắc bệnh tiểu đường trước đó, hội chứng buồng trứng đa năng, sinh con trên 4kg, con chết lưu ở lần đầu mang thai…

Dấu hiệu của bệnh tiểu đường thai kỳ

Để nhận biết, phát hiện ra bệnh mẹ bầu cần lưu ý một số biểu hiện sau tới bệnh viện thăm khám để rõ kết quả nhất:

- Sụt cân một cách đột ngột, không rõ nguyên nhân: Với mẹ bầu, quá trình mang thai sẽ phải tăng kg đúng theo chu kỳ và thường sẽ phải tăng từ 7 -15kg. Nếu mẹ bầu đột ngột giảm kg không rõ lý do thì đây là dấu hiệu của bệnh.

- Mệt mỏi và suy nhược cơ thể: Ở những tháng đầu thai kỳ, mẹ bầu hay ốm nghén nhưng trong suốt quá trình mang thai tình trạng mệt mỏi, cơ thể gầy rộc thì mẹ bầu nên cẩn trọng vì đây là dấu hiệu của bệnh.

- Luôn thấy khát nước, đi tiểu liên tục: Tình trạng uống nhiều nước, tần suất đi tiểu nhiều hơn 10 lần/ngày thì mẹ bầu có thể mắc bệnh.

- Vùng kín hay bị ngứa ngáy, nấm, khó chịu: Dấu hiệu này khiến nhiều mẹ bầu lầm nhẫn với bệnh phụ khoa, nhưng đây cũng là dấu hiệu của bệnh tiểu đường mẹ bầu cần lưu ý.

- Các vết thương, trầy xước khó lành: Dấu hiệu này của bệnh tiểu đường thai kỳ sẽ khiến các mẹ bầu khó phát hiện, nhưng đây cũng là biểu hiện của bệnh này.

Khi nào thì bệnh tiểu đường thai kỳ được phát hiện?

Vào khoảng tuần thứ 20 của thai kỳ, quá trình và hoạt động liên quan đến việc sản sinh insulin đều bị ảnh hưởng bởi nội tiết tố sinh sản. Đây là nguyên nhân tại sao việc kiểm tra sàng lọc bệnh tiểu đường thai kỳ được yêu cầu theo định kỳ đối với phụ nữ mang thai dù họ có tiền sử bệnh hay không. Thời điểm xuất hiện bệnh thông thường từ tuần mang thai thứ 24 – 28, mặc dù vẫn có thể có những triệu chứng vài tuần trước hoặc sau giai đoạn này.

Trong quá trình mang thai, cơ thể người mẹ có nhu cầu tăng lượng đường vì nhu cầu tăng năng lượng. Tình huống lý tưởng là khi việc sản xuất insulin vừa đủ để phù hợp với lượng đường đang cần được gia tăng. Nhưng không phải thai phụ nào nào cũng đạt được trạng thái lý tưởng này.

Tiểu đường thai kỳ có nguy hiểm không?

Nếu bệnh tiểu đường thai kỳ được kiểm soát và giám sát bởi người bệnh và bác sĩ thì rủi ro sẽ được giảm rất nhiều. Mục đích chính trong việc điều trị bệnh tiểu đường là giảm lượng đường huyết trong máu đến mức bình thường và sản sinh lượng insulin phù hợp so với nhu cầu cần thiết của từng cá thể. Phải mất thời gian để ước lượng cân bằng lượng insulin cần thiết trong ngày.

Phụ nữ mang thai bi bệnh tiểu đường thai kỳ cần được giám sát suốt quá trình mang thai và sinh đẻ. Biến chứng xảy ra khi cơn đau đẻ bị kéo dài và người mẹ có lượng đường không phù hợp.

Bệnh ảnh hưởng đến bé như thế nào?

Nếu không kiểm soát, lượng đường glucose thừa trong máu sẽ làm thai nhi phát triển khá to. Do phải tương thích với lượng đường tăng qua nhau thai đến nguồn cung cấp máu, thai nhi sẽ tăng tiết lượng insulin để tiêu thụ lượng đường này và dự trữ năng lượng dưới lớp mỡ của thai nhi. Bé của các bà mẹ bị bệnh tiểu đường có thể nặng đến 4kg khi sinh. Đó là lý do khi bé mới sinh mà có cân quá nặng thì bác sĩ phải nghi ngờ đến bệnh tiểu đường thai kỳ ngay cả khi đã được chẩn đoán là không có bệnh trước khi sinh.

Để phòng các vấn đề sức khoẻ có thể xảy ra cho bé, các bác sĩ phải theo dõi bệnh tiểu đường và điều trị để kiểm soát lượng đường huyết. Thông thường lượng đường trong máu của mẹ sẽ tăng cao hơn trước khi sinh con.

Con của các bà mẹ bị tiểu đường không bị bệnh tiểu đường. Thông thường, khi được “cho ăn” thì lượng đường huyết tự cân đối và bé không bị ảnh hưởng xấu. Mối lo ngại lớn nhất là trong 4-6 tiếng đồng đồ sau khi sinh là bé dễ bị chứng hypoglycaemia (hiện tượng giảm đường huyết). Do đó, bé cần phải thường xuyên được xét nghiệm sau khi sinh cho đến khi lượng đường huyết (BSL) được ổn định và tiếp tục đều đặn trong suốt 24 tiếng đầu tiên.

Cách điều trị tiểu đường thai kỳ

Tiêm insulin: Lượng đường huyết không đủ, sẽ mất cân bằng gây ra những biến chứng cho mẹ bầu, vì thế tiêm insulin là phương pháp điều trị tốt nhất để cân bằng, kiểm soát lượng đường ở mức ổn định.

Chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục đều đặn: Mang thai, mẹ phải ăn đủ chất, năng lượng cho cơ thể nhưng đang mắc bệnh tiểu đường thì các mẹ bầu nên cân bằng lượng tinh bột vừa đủ, không ăn nhiều tinh bột, ăn ít đồ ăn chứa nhiều chất béo, bổ sung thực phẩm nhiều chất xơ, vitamin… Tập thể dục đều đặn cũng giúp chỉ số đường huyết giảm, ở mức cân bằng. Mẹ bầu có thể tập yoga, đi bộ, bơi…

Theo dõi kỹ lượng đường trong máu: Mẹ bầu nên thường xuyên tới các bệnh viện để đo lượng đường huyết để biết lượng đường huyết trong máu mà có phương pháp điều trị phù hợp, bảo vệ sức khỏe mẹ và bé tốt nhất.

Tiểu đường thai kỳ là bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng với sức khỏe của mẹ và bé. Vì vậy mẹ bầu cần phải thăm khám định kỳ để biết mình có bị bệnh này hay không, từ đó có phương pháp điều trị, chế độ ăn uống sinh hoạt khoa học để đảm bảo sức khỏe, an toàn cho mẹ cũng như thai nhi.